You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΝΙΚΟΣ ΤΖΑΦΛΕΡΗΣ<br />
στην ανάπτυξη σημαντικής παραγωγής πολεμικού υλικού, στην περίπτωση που θα<br />
εμπλακεί σε σύγκρουση θα έχει ήδη εξασφαλισμένα τα απαραίτητα ζωτικά αποθέματα<br />
σε πολεμικό υλικό και δεν θα εξαρτάται από την αμφίβολη προμήθειά<br />
τους από το εξωτερικό, διασφαλίζοντας έτσι την ποθητή αυτοτέλεια και επιχειρησιακή<br />
ικανότητα του στρατεύματος («είναι δυνατόν εν ανάγκη να δημιουργηθώσιν<br />
αποθέματα δυνάμενα να ικανοποιήσωσιν τας προβλέψεις της υπηρεσίας») 10 .<br />
Σε έναν απολογισμό που γίνεται από το ΓΕΣ, με τίτλο «Κατάστασις της ιδιωτικής<br />
βιομηχανίας εν Ελλάδι της εχούσης σχέσιν προς τον πόλεμον», σχετικά με τη<br />
σημασία της σιδηροβιομηχανίας και των επιχειρήσεων εκείνων που θα μπορούσαν<br />
να στηρίξουν την τροφοδοσία του στρατεύματος με πολεμικό υλικό, από τα 26<br />
«[...] εν λειτουργία άξια λόγου εργοστάσια σιδηροβιομηχανίας [...]» τα σημαντικότερα<br />
θεωρούνταν το Καλυκοποιείο του Μποδοσάκη («έν των σοβαροτέρων και<br />
αρτίως κατηρτισμένων εργοστασίων») και οι δύο μεγάλες επιχειρήσεις των Γκλαβάνη<br />
και Σταματόπουλου στο Βόλο: «Αι τρεις ανωτέρω βιομηχανίαι λόγω της αφθονίας<br />
των μηχανημάτων των, του επιστημονικού καταρτισμού των και της πείρας<br />
των, δύνανται ενισχυόμεναι υπό του Κράτους, ν’ αχθώσι ταχέως εις κατάστασιν<br />
επιτρέπουσαν την κατασκευήν εν επαρκεία των βλημάτων πυροβολικού, όπλων,<br />
αυτομάτων όπλων και πυροβόλων ακόμη». 11<br />
Είναι φανερό ότι οι προτάσεις της στρατιωτικής ηγεσίας ήταν σε σημαντικό<br />
βαθμό αποδεκτές από τις μεσοπολεμικές κυβερνήσεις. Έτσι, λοιπόν, όταν ξέσπασε<br />
ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, οι μεγάλες επιχειρήσεις, όπως η «Ανώνυμος Εταιρία<br />
Ελληνικού Πυριτιδοποιείου και Καλυκοποιείου» του Αθανασιάδη-Μποδοσάκη και<br />
η «Ανώνυμος Βιομηχανική Εταιρία Γκλαβάνης», οι οποίες είχαν σημαντική οικονομική<br />
και παραγωγική ισχύ, αλλά και διασυνδέσεις στην πολιτική σκηνή, βρίσκονταν<br />
σε θέση, ήδη από την περίοδο του μεσοπολέμου, να μονοπωλούν τις κρατικές<br />
πολεμικές παραγγελίες σε βάρος, βέβαια, των υπόλοιπων μικρομεσαίων ανταγωνιστών<br />
τους και αποτελούσαν τους μεγαλύτερους παραγγελιοδόχους και προμηθευτές<br />
του Υπουργείου Στρατιωτικών 12 . Μάλιστα, με την έναρξη των συγκρούσεων οι<br />
μεγάλες αυτές βιομηχανίες κατηύθυναν ολόκληρη σχεδόν την παραγωγή τους στις<br />
ανάγκες του στρατεύματος, ενώ και οι υπόλοιπες, μεγαλύτερες ή μικρότερες, αλλά<br />
σημαντικές για την πολεμική προσπάθεια, βιομηχανίες άρχισαν να επιτάσσονται η<br />
μία μετά την άλλη και να εκτελούν παραγγελίες του ελληνικού στρατού. Επομένως,<br />
όπως θα δούμε αναλυτικότερα παρακάτω, το ξέσπασμα της ελληνοϊταλικής<br />
10 ΓΑΚ, Κεντρική Υπηρεσία, Αρχείο Μεταξά, ό.π., σ. 7.<br />
11 Ο εν λόγω απολογισμός υπάρχει στο προαναφερθέν στη σημ. 5 υπόμνημα. ΓΑΚ, Κεντρική Υπηρεσία,<br />
Αρχείο Μεταξά, ό.π., σ. 5-6.<br />
12 Βλ. σχετικά, ΓΑΚ Μαγνησίας, Αρχείο Γκλαβάνη 266, ΑΒΕ Γκλαβάνης προς Διοίκησιν Μηχανικού<br />
Ηπείρου, Ιωάννινα, Εν Βόλω, 28 Φεβρουαρίου 1941, αρ. πρ. 709, όπου η επιχείρηση Γκλαβάνη παραδέχεται<br />
ότι «η Εταιρία μας, μετά την Εταιρίαν Ελληνικού Πυριτιδοποιείου & Καλυκοποιείου ΑΕ, εξετέλεσε<br />
τας περισσοτέρας παραγγελίας του Υπουργείου των Στρατιωτικών», καθώς και ΓΑΚ Μαγνησίας,<br />
Αρχείο Γκλαβάνη 266, ΑΒΕ Γκλαβάνης προς Ένωσιν Μηχανοσιδηρουργών Βόλου, Ενταύθα, Εν Βόλω,<br />
28 Φεβρουαρίου 1941, αρ. πρ. 697, όπου γίνεται αναφορά σε σχετική προστριβή με μηχανοσιδηρουργούς<br />
της πόλης, οι οποίοι δεν κατόρθωναν να πάρουν κρατικές παραγγελίες.<br />
~ 158 ~
Change language