Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΣΒΕΤΛΑΝΑ ΝΤΟΝΤΣΕΒΑ<br />
ολοκλήρου βουλγαρική σύνθεση και συνιστούσε μία από τις ισχυρότερες συντεχνίες<br />
στην Αδριανούπολη με σημαντικό ρόλο στην κοινότητα 48 . Πιθανότατα η συντεχνία<br />
ιδρύθηκε μετά τη μετακίνηση των Βουλγάρων από την κωμόπολη Κοπρίβστιτσα<br />
στο τέλος 18ου – αρχές 19ου αιώνα 49 , στην οποία αυτό το είδος εμπορίου ήταν<br />
παραδοσιακό. Μετά την εγκατάστασή τους στην Αδριανούπολη δραστηριοποιήθηκαν<br />
στο εμπόριο προβάτων και κατσικιών, και διατήρησαν παράλληλα τις σχέσεις<br />
τους με τους τζελέπηδες από την Κοπρίβστιτσα και τη Φιλιππούπολη. Το τεφτέρι<br />
του εσναφιού, το οποίο σώζεται, είναι γραμμένο αποκλειστικά στη βουλγαρική<br />
γλώσσα και τα ονόματα που περιλαμβάνονται σε αυτό είναι καθαρά βουλγαρικά,<br />
τα περισσότερα, μάλιστα, από αυτά αποτελούν οικογενειακά ονόματα προερχόμενα<br />
από την Κοπρίβστιτσα: Κέρεκ, Σούσουλα, Κασάρ, Κράτνλεκ, Τσομάκοβ, Δογάνοβ,<br />
Τιχάνεκ, Πότσεκ, Χαζμάνοβ, Σιβρίεβ κ.ά. 50 . Επίσης, στους δύο κώδικες της<br />
Πολιτείας οι πρωτομάστορες της συντεχνίας υπέγραφαν πάντοτε στα βουλγαρικά.<br />
Στη γιορτή της συντεχνίας –στις 2 Φεβρουαρίου, ήμερα της Υπαπαντής– κάθε χρόνο<br />
ο μητροπολίτης της Αδριανούπολης τελούσε τη θεία λειτουργία. Από τους 33<br />
Βούλγαρους, οι οποίοι κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα ήταν μέλη της δημογεροντίας,<br />
οι περισσότεροι –13 στον αριθμό– ήταν τζελέπηδες. Για την οικονομική<br />
δύναμη της συντεχνίας είναι ενδεικτικό το γεγονός πως στα χρόνια για τα οποία<br />
έχουμε πληροφορίες, το εσνάφι των τζελέπηδων ήταν από εκείνα που είχαν την<br />
υψηλότερη φορολογία. Το 1831 μεγαλύτερο φόρο πλήρωσαν μόνο οι μπακάληδες<br />
και οι ντουλγέρηδες 51 , και τα επόμενα δύο χρόνια τους τζελέπηδες ξεπερνούσαν<br />
φορολογικά μόνο οι μπακάληδες 52 . Η συντεχνία των τζελέπηδων ήταν ο μοναδικός<br />
«βουλγαρικός» θεσμός στην Αδριανούπολη. Το εσνάφι αυτό ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία<br />
του 1850 λειτουργούσε ως εκπρόσωπος των Βουλγάρων, οι οποίοι επιδίωκαν<br />
να τελείται η θεία λειτουργία στη βουλγαρική γλώσσα. Η συντεχνία είχε επαφές<br />
με το μητροπολίτη της Αδριανούπολης και με τον πατριάρχη, ώστε να τους ε-<br />
πιτραπεί να τελούν τη λειτουργία στα βουλγαρικά. Αρχικά το αίτημα αφορούσε<br />
μία συγκεκριμένη γιορτή, αλλά αργότερα ζητήθηκε σε περισσότερες περιπτώσεις,<br />
μέχρι να επιτευχθεί τελικά η ίδρυση βουλγαρικού σχολείου το 1851 και η οικοδόμηση<br />
βουλγαρικής εκκλησίας στην Αδριανούπολη το 1869 53 .<br />
48 Doncheva, Sv., «Tefter na balgarskiya dzhelepski esnaf v Odrin» ( «Το τεφτέρι της<br />
βουλγαρικής συντεχνίας των τζελέπηδων στην Αδριανούπολη»), Istoricheski pregled 3-4<br />
(2005), 176-196.<br />
49 Στο τέλος του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα από τη βουλγαρική πόλη Κοπρίβστιτσα<br />
μετακινήθηκαν στην Αδριανούπολη σε τρία κύματα πολλοί Βούλγαροι εξαιτίας των<br />
επιθέσεων των κιρτζαλήδων και της καταστροφής της πόλης –τρεις, μάλιστα, φορές– από<br />
φωτιά, τα έτη 1793, 1800 και 1810· βλ. Poulekov, Chr., «Koprivshtitsa», Balgarski knizhici, μέρος<br />
3, τχ. 1 (September 1860), 14-15.<br />
50 Εθνική Βιβλιοθήκη «Αγ. αγ. Κυρίλλου και Μεθοδίου», Βουλγαρικό Ιστορικό Αρχείο, II<br />
B 10473.<br />
51 Γενικά Αρχεία του Κράτους, Ταμείο Ανταλλάξιμων, κ. 1, σ. 321.<br />
52 Γενικά Αρχεία του Κράτους, Ταμείο Ανταλλάξιμων, κ. 1, σ. 323, 325.<br />
53 Todev, I., Balgarsko nacionalno dvizhenie v Trakia 1800-1878 ( Βουλγαρική εθνική κίνηση<br />
στη Θράκη 1800-1878), Sofia 1994.<br />
~ 148 ~