You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΕΛΠΙΔΑ Κ. ΒΟΓΛΗ<br />
λες δηλαδή) την ημέρα 28 . Είχαν προηγηθεί επίσης τα ταξίδια του Γιώργου Μεταξά<br />
αφενός στην Κωνσταντινούπολη, όπου έδρευε η πρώτη κεντρική αντιπροσωπία του<br />
εργοστασίου, η οποία ήδη τροφοδοτούσε μεγάλο τμήμα της οθωμανικής επικράτειας,<br />
και αφετέρου στη Σμύρνη, μία κοσμοπολίτικη αγορά που, σύμφωνα με κάποιους<br />
υπολογισμούς, μπορούσε να καταναλώνει το λιγότερο 1.500 κιβώτια κονιάκ ανά έ-<br />
τος. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1890 το δίκτυο των ομογενών αντιπροσώπων<br />
της εταιρείας Μεταξά ξεκινούσε από την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη και έφθανε<br />
στη Σαμψούντα, τη Θεσσαλονίκη, το Μοναστήρι, τη Βράιλα και το Βουκουρέστι,<br />
και από την Αλεξάνδρεια και το Κάιρο μέχρι τη Βασόρα, τη Ραγκούν, τη Βομβάη,<br />
την Καλκούτα και άλλες μεγαλουπόλεις της Ασίας, μέσω των οποίων τροφοδοτούνταν<br />
ευρύτερες περιοχές με κονιάκ και ηδύποτα του εργοστασίου τους 29 .<br />
Ειδικά, μάλιστα, οι αντιπρόσωποι που προσδοκούσαν να εξασφαλίσουν την α-<br />
ποκλειστικότητα των πωλήσεων του εργοστασίου στην περιοχή τους, και κυρίως<br />
όσοι είχαν λόγους να επιδιώκουν μακρόχρονη συνεργασία, λειτουργούσαν παράλληλα<br />
ως παροχείς πολύτιμων πληροφοριών σχετικά με τις ιδιαίτερες απαιτήσεις<br />
της αγοράς τους αλλά και τις προτιμήσεις των ομογενών πελατών τους. Εξάλλου,<br />
το κατά τόπους ομογενειακό καταναλωτικό κοινό δεν μπορούσε να αντιμετωπίζεται<br />
από την εταιρεία ως ενιαία και συμπαγής ομάδα. Ούτε όμως οι κατά τόπους<br />
ομογενείς καταναλωτές αποτελούσαν ομάδες απομονωμένες από τις αγορές στις<br />
οποίες εντάσσονταν. Για την κατανόηση αυτών των ιδιαιτεροτήτων από τους εργοστασιάρχες<br />
κατάλληλοι μεσολαβητές ήταν οι δημοσιογράφοι και οι εκδότες ελληνόφωνων<br />
εφημερίδων και περιοδικών ευρείας κυκλοφορίας στα μεγάλα αστικά κέντρα<br />
του εμπορίου των αδελφών Μεταξά. Επιβεβαιώνοντας την αισιοδοξία που<br />
εκφραζόταν από διάφορες πλευρές σχετικά με τη δυναμική επίδραση του τύπου<br />
στην καλλιέργεια του οικονομικού εθνικισμού της ελληνικής διασποράς, οι αδελφοί<br />
Μεταξά σε κάθε «άνοιγμά» τους προς μια νέα αγορά επιζητούσαν τη στήριξη του<br />
τύπου, εγγράφονταν συνδρομητές σε εφημερίδες και φυσικά φρόντιζαν για την καταχώριση<br />
της περίτεχνης διαφήμισης που από το 1892 εμφανιζόταν σε τακτά διαστήματα<br />
στην πειραιώτικη Σφαίρα (επρόκειτο για τη διαφήμιση που εισήγαγε το<br />
γνωστό έως σήμερα επιτυχημένο σλόγκαν: «Γνήσιον ελληνικόν κονιάκ Μεταξά»).<br />
Ήδη το 1892 η ρεκλάμα τους εμφανιζόταν δύο φορές την εβδομάδα στο Νεολόγο<br />
και την Κωνσταντινούπολη, εφημερίδες που πωλούσαν καθημερινά 4.000 φύλλα.<br />
Παρόμοιοι στόχοι καθορίζουν την προσαρμογή της συνολικής διαφημιστικής<br />
τους εκστρατείας στις ευαισθησίες προπάντων του ομογενειακού καταναλωτικού<br />
κοινού. Σε μια εποχή που οι ευρωπαϊκές κοινωνίες ανακάλυπταν τα μεγάλα μαζικά<br />
θεάματα και τη μαζική διασκέδαση, οι αδελφοί Μεταξά χρηματοδοτούσαν στην<br />
Κωνσταντινούπολη θεατρικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις ελληνικών συλλόγων με<br />
σκοπό την προβολή τους. Από το 1892 διαφήμιζαν το κονιάκ τους στην αυλαία του<br />
θεάτρου «Μνηματακίων», στο δημαρχιακό κήπο στο Πέραν, όπως και του θεάτρου<br />
28 Εφημ. Ταχυδρόμος (Αλεξάνδρειας), 2 Ιανουαρίου 1893. Η είδηση μεταφέρεται στην<br />
εφημ. Σφαίρα, 11 Ιανουαρίου 1893.<br />
29 Αναλυτικά για την οργάνωση των αντιπροσωπιών του εργοστασίου βλ. στο Βόγλη, ό.π., σ.<br />
184-261.<br />
~ 180 ~