Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΕΛΠΙΔΑ Κ. ΒΟΓΛΗ<br />
ρολογίου για το νέο έτος ρολόγια τοίχου, στα οποία αναγραφόταν με το κυανό<br />
χρώμα της ελληνικής σημαίας «ελληνιστί [...] επί της πλακός: Κονιάκ Σ. και Η.<br />
και Α. Μεταξά Πειραιώς» και γύρω μεταφρασμένη η ίδια ένδειξη στα τουρκικά,<br />
αρμενικά και γαλλικά 30 .<br />
Πρόσθετο διαφημιστικό τέχνασμα, που αντλήθηκε επίσης από τις καινοτόμες<br />
ευρωπαϊκές εμπορικές πρακτικές, ήταν η διανομή δειγμάτων του κονιάκ, δηλαδή<br />
μικρογραφιών των μπουκαλιών που πωλούνταν στην αγορά. Τα φιαλίδια αυτά εισήχθησαν<br />
στην πολιτική του εργοστασίου προκειμένου να περιοριστεί η δωρεάν<br />
προσφορά μεγάλων φιαλών, να γίνεται οικονομία του ποτού και παράλληλα να<br />
προωθηθούν μαζικά στην αγορά τα προϊόντα του εργοστασίου. Η δυνατότητα δοκιμής<br />
του προϊόντος από τον υποψήφιο πελάτη, πριν προχωρήσει στην παραγγελία<br />
του, ανταποκρινόταν στις σύγχρονες απαιτήσεις των όλο και περισσότερο ευημερουσών<br />
αλλά συνάμα αυστηρότερων αστικών αγορών. Αν και οι μαζικές διανομές<br />
δειγμάτων αύξαναν την ήδη δαπανηρή διαφημιστική στρατηγική του εργοστασίου<br />
με πρόσθετα έξοδα (αγορά φιαλιδίων, μικρότερων φελλών και αντίστοιχου μεγέθους<br />
ετικετών, που και πάλι παραγγέλλονταν από τη Μασσαλία), συνιστούσαν μια<br />
πολλά υποσχόμενη καινοτομία που χαρακτήριζε την πολιτική πωλήσεων αρκετών<br />
μεγάλων ευρωπαϊκών βιομηχανιών. Φυσικά, συνεχιζόταν και η προσφορά δωρεάν<br />
μεγάλων φιαλών σε σημαντικούς πελάτες και επιφανείς άνδρες κάθε τοπικής κοινωνίας<br />
ως αναπόσπαστο επίσης τμήμα της διαφημιστικής καμπάνιας του εργοστασίου.<br />
Τέτοια δώρα προσφέρονταν συνήθως με αφορμή τις γιορτές των Χριστουγέννων<br />
και της Πρωτοχρονιάς σε πρεσβευτές και προξενικούς υπαλλήλους, σε τελωνοφύλακες,<br />
γιατρούς νοσοκομείων και ελληνικές λέσχες της Κωνσταντινούπολης<br />
και άλλων μεγάλων πόλεων.<br />
Σταδιακά η δωρεάν παραχώρηση ενός ποσοστού του προϊόντος, που ξεκίνησε<br />
από 5% και έφθασε στο 10% ή και το 15% επί των συνολικών παραγγελιών, καθιερώθηκε<br />
κατ’ ανάγκη σε συγκεκριμένες αγορές κατόπιν ειδικών συμφωνιών. Τέτοιες<br />
συμφωνίες ίσχυσαν, παραδείγματος χάριν, από τα μέσα της δεκαετίας του<br />
1920 στην Αίγυπτο. Όπως εξηγούσαν οι τότε κληρονόμοι της επιχείρησης σε επιστολή<br />
τους προς την Κεντρική Επιτροπή Συναλλάγματος της Τράπεζας της Ελλάδος,<br />
η τακτική αυτή είχε υπερβεί πια τη στρατηγική της διαφήμισης ή της προσπάθειας<br />
προσέγγισης του ομογενειακού καταναλωτικού κοινού: «η τοιαύτη παραχώρησις<br />
δυστυχώς αξιούται παρά των αγοραστών, επ’ απειλή προτιμήσεως των γαλλικών<br />
προϊόντων, επομένως δεν δυνάμεθα να μην την δεχθώμεν» 31 . Η ερμηνεία,<br />
μάλιστα, αυτή φανερώνει ότι η επιτυχία της εταιρείας Μεταξά να αποκτήσει ε-<br />
μπορικό πλεονέκτημα απέναντι στους Έλληνες ανταγωνιστές τους, την οδηγούσε<br />
αναπόφευκτα σε ένα σκληρότερο στάδιο ανταγωνισμού, στο πλαίσιο του οποίου<br />
30 Βλ. επιστολή του αντιπροσώπου τους στην Κωνσταντινούπολη Στ. Σαγιάννη προς Σ.<br />
και Η. και Α. Μεταξά, 3 Οκτωβρίου 1902, Αρχείο Μεταξά, Εμπορική Αλληλογραφία (βιβλίο<br />
Κων/πολης αρ. 1). Αναλυτικά για τη διαφημιστική καμπάνια του εργοστασίου βλ. στο Βόγλη,<br />
ό.π., σ. 174-184.<br />
31 Βλ. «Σ. Α. Μεταξά κληρονόμοι» προς Τράπεζα της Ελλάδος, 9 Μαΐου 1933, ό.π., Ε-<br />
μπορική Αλληλογραφία (φάκ. 1933).<br />
~ 182 ~
Change language