VAN DE STREEK - Variaties

waarvan "tenminste 50% van de dragers in één gemeente woonde".
Als minimale eis voor de totale grootte stelde Heeroma aanvankelijk
100 dragers. 3
Daar zijn verschillende toevalligheden bij in het
geding, zoals de provinciale grenzen en die van gemeentes. Ook de
gekozen getallen hebben een zeker willekeurig karakter, omdat ze
bijvoorbeeld niet gerelateerd zijn aan het totale aantal inwoners in
een provincie en evenmin aan de omvang van gemeenten.
Desondanks geeft Heeroma's benadering natuurlijk wel indicaties,
zoals hij in zijn artikel uit 1964 fraai illustreerde met de in deze
bijdrage overgenomen -/«g-kaart.
Suggestief is de tekening voldoende: -wg-namen zijn Drents en het
zijn zelfs centraal-Drentse gemeenten waar -ing relatief het meest
voorkwam in 1947.
In zijn retrograde uitgave van het Drentse NRF-deel merkt Ebeling
(1987: XIII) op dat hem het aantal -s-namen zozeer verraste (Koops,
Kuipers, Foekens) en dat hun aantal groter is dan de -wg-namen.
Het toevallige feit doet zich daarmee voor dat een onderzoeker met
een familienaam op ing het belang van de Drentse namen op -s naar
voren haalt tegenover een voorganger die nu juist in het bezit was
van een familienaam op -s: Ebel-ing contra Meerten-s.
Komt -ing nog voor in het hedendaagse Drents? Wel - zoals in het
Nederlands - als achtervoegsel dat abstracte zelfstandige naamwoorden
maakt van werkwoorden (vergadering, beschouwing,
verschuiving) en dat in de tegen Groningen aanliggende gebieden
ook de vorm van -en kan aannemen 4
. Dit is een ander suffix dan dat
dat indertijd gebruikelijk moet zijn geweest ten tijde van de
naamgeving. Anders dan Winkler veronderstelde, is -ing
aanvankelijk waarschijnlijk vooral een toevoeging geweest achter
een boerderijnaam waarna het vervolgens ook een familienaam
werd. We gaan er met Ebeling (1993: 144) van uit dat de -/wg-naam
aanvankelijk vooral een adresnaam was, een mening die Naarding
ook al toegedaan was. Hij heeft daar vooral het volgende argument
voor: het aantal geslachtsnamen op ing is in oudere teksten
aanzienlijk geringer dan het aantal hoevenamen (1947: 114).
Naarding gaat ervan uit dat achter -ing geplaatste aanduidingen als
-hus en -goed later weggelaten zijn en zo tot andere namen
aanleiding gaven (blz. 124 en 128).
133