VAN DE STREEK - Variaties

goed verspreid, en dat vindt zijn weerslag in de naam Carpels die
vrij veel voorkomt in West-Vlaanderen.
In het water leven niet alleen karpers, ook andere vissen hebben er
een plaats: palingen, blankvoornen en zeelten bijvoorbeeld vinden
we eveneens terug in Oost-Vlaamse namen. De naam Paelinck (692/
419 OV) bijvoorbeeld komt vrij vaak voor. Het kan een bijnaam voor
een handige man (een gladde aal) en een beroepsnaam voor een
palingverkoper of visser zijn. Deze visverkoper doet het ook goed in
Antwerpen, maar hij heet er Pa(e)linckx of Pa(e)lings. De variant
zonder -k is in Oost-Vlaanderen zeldzaam; in het dialect wordt
paling immers vaak uitgesproken als póólingk.
De Oost-Vlaamse families De Bliek en Tyncke kunnen hun
'voorouders' eveneens in het water vinden. De familienaam De Bliek
bestaat in verschillende spellingvarianten. De meest voorkomende
variant is De Blieck, die over het hele land verspreid is (505/ 237
OV), de variant Deblieck blijkt eerder West-Vlaams te zijn en de
minst voorkomende variant De Bliek (16) is thuis in het Waasland.
In onze streek is het vooral de blankvoorn, een afgeplatte vis met een
olijfbruine tot blauwgroene kleur (WVD 1999: 45-46) die bliek
genoemd wordt. Sommigen gebruiken de benaming voor een kolblei
of een stekelbaarsje (WVD 1999: 50 en 53). Als naam voor de
blankvoorn komt bliek frequent voor in het oosten van West-
Vlaanderen en in Oost-Vlaanderen, minder in het Waasland. Daar
wordt hij voorn genoemd (WVD 1999: 45 + kaart).
De familienaam is ontstaan als bijnaam, maar een mogelijke
verklaring wordt niet gesuggereerd in Debrabandere (1993). Volgens
het WNT is de spartelende bliek het beeld van opgewektheid. De
uitdrukking zo gezond als een bliek is vrij goed bekend. In de SNDenquête
van 1998 komt bliek in onze provincie een paar keer voor in
zo nuchter als een bliek; in Nukerke gaf iemand zelfs de
samenstelling blieknuchter op 6
. Er zijn dus wel enkele
benoemingsmotieven te vinden.
De familienaam Tyncke heeft een beperkte verspreiding (27/0V 19);
de spellingvariant Tineke (9) vinden we in Brussel en in Waals-
Brabant. De variant zonder -e, Tinck (113), komt zowel in Oost-
Vlaanderen (41) als in Antwerpen (42) voor. Een tink(e) is een
dialectbenaming voor de zeelt, een grote zoetwatervis. Als
308