VAN DE STREEK - Variaties

3. Van der Haar en anderen over -iger
Een jaar of twintig na Naardings Drentse terreinverkenningen
promoveert Van der Haar op het dorp en het dialect van
Genemuiden. Dat ligt weliswaar in de kop van Overijssel, maar er
zijn goede redenen om het boek in Drents verband te raadplegen, en
dat niet alleen omdat het Sassens studie over Het Drents van Ruinen
(1953) navolgt. De titel van het werk heeft het over Gellemuun en
het Gellemunegers. Ons gaat het om het laatste geval: de
inwonersnaam van Gellemuun 'Genemuiden' is Gellemunegers. In
§116 (blz. 222-223) geeft Van der Haar wel andere gevallen uit de
omgeving van Genemuiden, Blokzielegers 'inwoners van Blokzijl',
Ieselmunegers 'inwoners van IJsselmuiden', Sluzegers 'inwoners
van Zwartsluis', maar hij geeft geen toelichting of vormverklaring.
Als we in Peest de Zuidveldigerweg zien, hebben we waarschijnlijk
te maken met hetzelfde achtervoegsel, dat we in De Wijk hebben bij
de Haalweidigerweg en in Hoogeveen bij de Zuidwoldigerweg, die
overigens in Echten Zuidwolderweg genoemd wordt en daarmee
demonstreert dat -iger niet een royale verspreiding of uitbundig
gebruik kent.
Er zijn ook familienamen met -iger: in NRF-Drente vinden we naast
Gröniger en Grönniger ook Smildiger. Het zijn er niet veel - zes
dragers verdeeld over twee gemeenten, Assen en Borger - maar voor
mensen die vertrouwd zijn met Drenthe is de betekenis van
Smildiger eenvoudig: 'iemand uit Smilde'. Het achtervoegsel -iger
(met name in Groningen als -eger geschreven) is bij de naam
Gröniger op grond van de naam Groningen c.q. Gronigen eerder
denkbaar dan bij het aan Smilde te relateren Smildiger. Als we de
eerste vorm mogen afleiden van een variant van Groningen, dan is
bij Gröniger hetzelfde aan de hand als de Groningse afleiding
Grunneger 'Groninger'. De klankcombinatie -ing- staat in nauwe
relatie met -eg-, getuige alleen al de uitspraak van konegin en honeg
voor koningin en honing (of honig).
Maar bij Smilde lijkt daar - althans eigentijds - niet zo'n verband te
zijn en dus moeten we op basis van de familienaam Smildiger
veronderstellen dat er een Drents suffix -iger bestaat, dat we ook
Overijssels kunnen noemen, getuige de Gellemunegers. Deel XIV
van de RND 5
bevat diverse plaatsen in het Overijssels-Drentse
grensgebied waarvan de inwonersnamen uitgaan op igers:
135