VAN DE STREEK - Variaties

Aldeneik. Dat de dialecten de ontwikkeling van alt naar oud wel
degelijk ondergaan hebben, bewijst bv. ook het feit dat men in
Maaseik en omgeving tegenwoordig in het dialect Ouweneik zegt,
wanneer men het over Aldeneik heeft. Andere plaatsnamen hebben
zich in de loop der eeuwen dan weer aangepast aan de vernieuwing
van alt naar oud. Zo heten twee deelgemeenten van Bilzen
tegenwoordig Grote- en Kleine-Spouwen, maar vermeldt een
document uit 1158 een zekere Godefridus de Spalden
(DEBRABANDERE 1993: 1312), die hier thuis was.
Ook woud is in Limburg nog in zijn oude wa/tZ-gedaante geattesteerd
in de plaatsnaam Waltwilder. Datzelfde is het geval bij de Genker
familienaam Borgwald (11/11 Limb).
De Germaanse voornaam Boudewijn betekent letterlijk
'stoutmoedige vriend' en is afgeleid van 'baltha' en 'wini'
(DEBRABANDERE 1993: 182). De oude a+l+d is bewaard in de
Zuidoost-Limburgse familienamen Baldewijns (345/281 Limb./25
Luik) en Baldewyns (212/81 Limb./90 Luik), die in Tongeren en
omgeving voorkomen. De varianten Boudewijns en Boudewyns zijn
typisch voor de stad Antwerpen en de Antwerpse Kempen.
Hout gaat terug op holt en deze oudere vorm is ook in enkele
Maaslandse familienamen bewaard. In Lanaken en omgeving woont
de familie Holtackers (13/11 Limb.) en ook enkele dragers van de
naamvariant Houtackers (5/4 Limb.). De naam verwijst uiteraard
naar het beroep van de houthakker. Eveneens in Lanaken, maar
tevens in Diepenbeek en omgeving, komt de familienaam Holtappels
(125/94 Limb.) voor. Houtappel is de benaming voor een bosappel of
wilde appel (DEBRABANDERE 1993: 713). De naam Houtappels (4/4
Antw.) komt slechts enkele keren in Turnhout voor. In Leut en
omgeving wonen de dragers van de familienaam Holtof (44/38
Limb.), die naar het toponiem hout-hof verwijst (DEBRABANDERE
1993: 700). De variant Houtoff (3/3 Antw.) komt slechts enkele
keren voor in de stad Antwerpen.
Soms hebben onze voorzaten zich ook vergaloppeerd bij het
toepassen van klankontwikkelingen. Zo heeft de Lommelse
familienaam Pouders (70/58 Limb.) een hypercorrecte ou. De naam
is namelijk afgeleid van het werkwoord polen of pollen dat 'uit de
pel doen' of 'doppen' betekent. De naam Polders (277/229 Limb.) is
centraal-Limburgs en komt in de omgeving van Hasselt en Lummen
voor. De variant Pollers (97/75 Limb.) is West-Limburgs en komt in
267