VAN DE STREEK - Variaties

2. Twentse esken en Sallandse neuten
Familienamen samengesteld met bomen- en plantennamen zijn een
interessante groep om er een aantal dialectwoorden of -vormen in
terug te vinden.
De vleer ('vlier') komen we tegen in de familienaam Vleerbos en
Vleerkotte en in Fleer, Fleerkotte en Fleerholte (tezamen meer dan
100 vermeldingen). Een es 'boom' is in het Twents een eske en die
boomnaam vinden we in Esschendal, Esker, Eskes en Eschers. De
Esmeijer daarentegen heeft uitdrukkelijk te maken met es als
akkergebied. Nen espel is een soort populier waar in Twente ook
veel veldnamen naar vernoemd zijn. In de familienamen Espeier en
Espeldoorn vinden we deze populier weer terug.
De Oostnederlandse hols (hulst) treffen we in Holskotte, Holsbrink
en Holsbeek.
De dialectbenamingen voor de jeneverbes, wakels, kwakels,
woagholt, dambeas, vinden we maar sporadisch terug in
familienamen. Zeker echter in Wagelaar en misschien dat we in
Waggeveld, Wagterveld en Dammers nog verwijzingen mogen zien.
In Rijssen komen we de naam Dannenberg liefst 118 keer tegen
terwijl heel Nederland in 1947 slechts 160 dragers van die naam
kent. De dan is de Nederlandse den.
De notenboom komt vooral in Salland voor in de familienaam
Neuteboom: Sallandse neuten tegenover de Twentse nötten.
Hout is in Oost-Nederland holt. Dit holt komt in veel familienamen
voor, waarbij Holtkamp met 350 dragers de topplaats heeft. Een
bijzondere holt-mam is zeker ook Hilgenholt. Verder vermeldt het
NRF Holthuis, Holterman, Holtland, Holtrigter, Holtslag, Holtink,
Holtmaat en Holtvoort. Als tweede deel van de samenstelling horen
we het in Gerholt, Grotholt, Weterholt en Vaanholt.
De lijsterbes wordt in Twente fluitpiep of kwekkeboam genoemd. In
Enschede treffen we 96 keer de familienaam Kwekkeboom en in
Losser nog eens 36 maal.
Een brummel is in het Nederlands een braam. De familienaam
Brummelhuis treffen we in heel de streek met als kern Delden-
Hengelo-Goor met in totaal 176 vermeldingen. Andere varianten
zijn Brummelaar, Brummelstroet, Brummelkamp, Brummelstroete,
Brummelbos(ch) en Brummelenbos(ch). De vroegere naam voor de
Rubus L. (braam) - en nog goed bekend bij ouderen - is in Twente
158