VAN DE STREEK - Variaties

Duinkerke, maar ook van Calais. In de 20 ste
eeuw is Devos de derde
frequentste naam in de stad Duinkerke na Lefebvre en Fournier.
Als tweede in de top 5000 komt Maes op de 1082 ste
plaats voor, ook
weer vooral in de noordelijke helft van Frankrijk, maar dit keer meer
in de buurt van Rijsel dan in Frans-Vlaanderen. Dat kan wijzen op
Belgische import. Daar komen we verder op terug.
Als derde noteer ik op de 1254 ste
plaats de familienaam Six. Van
deze familienaam, die bij ons vooral thuis is in het zuiden van West-
Vlaanderen, is de Nederlandse herkomst niet zo zeker. Hoewel de
heilige Sixtus ook bij ons zeer bekend was, versterkt vooral de
verspreiding van de familienaam in Vlaanderen de idee dat het hier
veeleer gaat om de aanpassing van een regionale Franse naam. Hij
komt nl. vooral voor in Nord - Pas-de-Calais en daar veeleer in het
zuiden dan in het noorden. Voor zover de naam Six in Nederland
voorkomt, is die in Amsterdam in de 16 de
eeuw ingevoerd door
Guillaume Six, uit Sint-Omaars (Saint-Omer). Six is dus een
regionaal verspreide familienaam aan weerszijden van de taalgrens
met een onzeker taaistatuut. De aanpassing van familienamen van
Frans naar Nederlands en omgekeerd is een veel voorkomend
verschijnsel in deze streek van taalcontact par excellence. Ook daar
komen we op terug.
Op de 1256 ste
plaats komt Declercq. Deze authentiek Vlaamse
familienaam komt weer het frequentst voor in Nord - Pas-de-Calais,
weliswaar weer sterker in de buurt van Rijsel dan in Frans-
Vlaanderen. Stedelijke agglomeraties zijn aantrekkingspolen en daar
vind je steeds weer veel verschillende familienamen
vertegenwoordigd. Maar in dit geval kan de verspreiding van
Declercq erop wijzen, dat vele in Noord-Frankrijk autochtone
namen versterkt zijn door Belgische inwijking in Rijsel en
omgeving. Hetzelfde kan men veronderstellen bij Debruyne, die op
de 1745 ste
plaats prijkt en van Huyghe, die op de 1788 ste
plaats komt.
Deze naam staat vooral sterk in het zuiden van Frans-Vlaanderen,
en een blik op de toestand tussen 1890 en 1915 laat duidelijk zien
dat we in Hazebroek en omgeving een kerngebied van lokale
verspreiding hebben gekend. Maar ook in dit geval zal immigratie
vanuit West- en Oost-Vlaanderen de positie van deze familienaam
hebben versterkt. Op de 1803 de
plaats komt Vermeulen. Ook hier kan
het om een autochtone naam gaan. Immers, zijn ruime verspreiding
niet alleen in de wijde omgeving van Rijsel, maar ook in Normandië,
350