VAN DE STREEK - Variaties

Net als Hes zijn er meer namen die joods kunnen maar niet hoeven
zijn: De Vries, De Jong, Koster.
We hadden er vroeger thuis altijd plezier in om spelletjes met namen
te spelen.
Namen van vissen: Snoek, Schelvis, Brasem, Walvis. Dat zijn joodse
namen. Maar niet: Haring, Baars, Bot.
Plaatsnamen die ook familienamen zijn: Berlijn, Parijs, Moskou,
Van Praag. Joodse namen. Maar niet: Van Arnhem, Van Eijndhoven,
Van den Bosch, Van Brussel.
Vogels: Koekkoek met twee k's is joods, met één k niet. Gans wel,
Zwaan niet.
Druif, Citroen, Sinaasappel. Voor zover mij bekend hoeft Appel
geen joodse naam te zijn. Of misschien is het een afgewaaide tak.
Groen en Rood kunnen joods zijn: Zwart, De Wit, Geel, Blauw en
De Bruin zijn het waarschijnlijk niet. Van Van Oranje weet ik dat
wel zeker.
Matteman, Slijper, Visschoonmaker, Kleerekoper, Augurkiesman,
Voorzanger. Dat waren ze in 1811, toen Napoleon Bonaparte
verordonneerde dat er een familienaam gekozen moest worden.
Maar niet: Timmerman, Dokter, Zeeman, Schilder.
Aan te bevelen voor als u niet in kunt slapen, deze rijtjes.
Overigens: u kent natuurlijk het fenomeen van de familienamen die
aan een bepaalde plaats gebonden zijn. De namen Mühren en
Schilder horen thuis in Volendam; Vrolijk en Haasnoot in
Scheveningen. Waar ik woon, in Apeldoorn, komt de naam Mulderij
veel voor - een naam die ik nooit ergens anders gehoord had. In het
Noord-Hollandse Huizen kennen we Kos, Rebel en Westland. Echte
Huizer namen.
Mijn vader had een collega: Piet Westland. Maar omdat je er daar
heel veel van had in Huizen, werd die in het dorp anders genoemd.
Piets vader was Gerrit. Zijn vader was Schele Berend. Deze Piet
Westland was dus Piet van Gerrit van Schele Berend. Nooit een
misverstand, daar was er maar één van.
57