VAN DE STREEK - Variaties

deze namen Limburgse tegenhangers met een gevelariseerde -ng(s):
Goffing(h)(s) (269/226 Limb.), Verding(h) (151/134 Limb.), Rasking
(75/71 Limb.) en Judong (118/79 Limb./31 Luik). In het Tongerse
dialect worden ook de familienamen Schattin en Bastin met
velarisering uitgesproken als Sjalténg en Basténg. Bij deze beide
namen werd de velarisering echter niet in een eigen Limburgse
variant vastgelegd. De familienamen Gustin, Rasquin, Riskin,
Tomsin, Tilkin, Renson, Thonnon, Tihon, Volont, Wathion en
Simmon worden door de Tongenaar dan weer steeds op z'n Frans
uitgesproken, hetgeen volgens Stevens op jongere inwijking van
deze families wijst. Voor Hasselt kan in dit verband ook nog
gewezen worden op de plaatselijke uitspraak van de familienaam
Bottin, die daar Bedèng luidt (STAELENS 1989:558). De Romaanse
familienaam Beaumont heeft eveneens een gevelariseerde Limburgse
tegenhanger in Bemong (96/81 Limb.), maar die komt bijna
uitsluitend in Maasmechelen in het centrale Maasland voor. Ook de
Zuid-Limburgse naam Jolling(s) (235/199 Limb.) lijkt in dit rijtje te
passen, maar hiervan bestaat geen Romaans equivalent op -in.
Debrabandere (1993: 752) meent dat het hier om een patroniem van
de heiligennaam Julianus gaat.
3. Familienamen met lexicale relicten
Sommige familienamen zijn afgeleid van woorden die eertijds
blijkbaar algemeen voorkwamen (in een bepaalde streek), maar
nadien in de dialecten en de standaardtaal verdwenen zijn of door
iets anders vervangen werden. Een voorbeeld daarvan is de Noord-
Limburgse familienaam Kwanten (456/343 Limb.), die ook als
Quanten (310/241 Limb.) gespeld wordt en één keer als Quante
voorkomt. Voor de verklaring ervan verwijst Debrabandere (1993:
182) naar het Middelnederlandse woord quant, dat 'gezel,
kameraad' of ook pejoratiever 'guit, snaak, windbuil' betekende. Het
Woordenboek der Nederlandse Taal (dl. VIII 1916: 701-702)
vermeldt erbij: "in de algemeene taal vrijwel verouderd". Voor zover
mij bekend, is het ook in de hedendaagse Limburgse dialecten niet
meer gangbaar. In zijn Tüngërsë Dïksjënêer vermeldt Stevens (1986:
314) wel een bijvoeglijk naamwoord kwant met als betekenis
'zonderling, amusant, geestig, pront, aardig'. Voor de herkomst
258