VAN DE STREEK - Variaties

te vieren. Nee, dat ging dus niet door. Een schok was het, je zo
uitspreken, je zo bloot geven in woorden die toch niet voor ieders
oren bestemd zijn. Zoiets zeg je thuis misschien, daar mag je roepen
en tieren watje wil. In je eigen taal, met je eigen woorden. Dialect is
de taal van de beslotenheid. Ik verwees sindsdien mijn intieme taal,
mijn dialect naar de geborgenheid van thuis. Want Jan Adriaenssens
had gesproken en ik was geschokt. Zijn en mijn dialect te grabbel
gegooid. Dialect spreken in het openbaar, 't is als op de pot gaan
zitten met de deur open.
Nu had ik een paar jaar eerder Armand Baeyens al eens in het
Ninoofs horen vloeken op de radio, na een ritzege in de Tour nog
wel. Vloeken van vreugde in je meest eigen taal, een coureur lette
daar niet op.
Dialect is onze intieme, intiemste taal. Dat heb ik zeker lang
geloofd, maar ook dat geloof heeft geen stand gehouden. Bij vele,
heel veel anderen wel. De taal van de liefde, van het lijfelijke plezier,
behoort ook tot de allerintiemste mensentaal. Er zijn er die zwijgen
dan, hooguit zuchten, fezelen, fluisteren, misschien wat woordjes als
kraaltjes aan elkaar rijgen, in de trant van "Ek is nou een bietjie
moeg" Vrijen doe je in je dialect? In Vlaanderen veelal wel, hoor ik.
Mij lukt het alleen nog in het Nederlands.
Gaandeweg groeide namelijk een andere, meer publieke taal over die
intieme taal heen en slorpte die op. Een wingerd als een cultivar die
steeds nieuwe scheuten kreeg. Vooral toen ik als eerstejaarsstudent
Germaanse filologie kennis maakte met en kennis kreeg aan een
meisje 'van over 't water'. De oversteek van de Schelde, van Klein-
Brabant naar het Waasland, voltrok zich, het laat zich raden, in
fasen. Er vielen nogal wat taaiklippen te omzeilen - en dat niet
alleen - dus kon je maar beter één en dezelfde taal proberen te
spreken. Het lukte niet zonder moeite, dat begrijpt u wel, en die
gezamenlijke taal, nooit helemaal dezelfde toch, wel bijna, is zo
vanzelfsprekend geworden dat ze ook de intimiteit insluit van samen
uit en thuis.
68