Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

178 V. Kapitulua: Azpiegitura politika eta garapen ekonomikoa
Gida-Planean, beste kontu batzuen artean, azpiegituretara zuzendutako
inbertsio publikoak sortzen dituen efektu ekonomiko desberdinen tipologiari
berrikusketa egiten zaio, honako sailkapena aurkeztuz:
- alde batetik, azpiegiturak eraikitzen ari diren bitartean sortutako inpaktu
koiunturalak, epe laburrekoak;
- bestetik, azpiegituraren erabilera berak sortutakoak, epe luzekoak.
Era berean, hasierako bereizketa hau bikoiztu daiteke, honela azpiegituretan
egindako inbertsio publikoek jarduera ekonomikoaren gain izan ditzaketen ondorioak
lau arlo nagusitan banatuz: eraikuntzan sortutakoen artean, efektu
makroekonomikoak eta efektu sektorialak; eta erabileraren ondorio direnen artean:
lehiakortasunaren gaineko efektuak eta efektu erregionalak.
Zalantzarik gabe azpiegituren eragin ekonomikoari buruzko azterketa osatu eta
sakon batek lau efektu mota hauek izan beharko lituzke kontuan; halere, lan honetan
epe luzeko efektuetara mugatuko gara soilik, izan ere azpiegitura proiektuen aldeko
erabaki politikoen oinarrian horiek egon beharko bailirateke; eta proiektuak
justifikatzeko unean gehienetan horietaz aritzen zaizkigulako agintariak, azpiegituren
ezarrera garapen iraunkor eta jarraia lortzeko tresna gisa aurkeztuz 3 .
a) Azpiegituren efektuak lehiakortasunaren gain
Azpiegituren gaia testuinguru zabalagoan kokatu asmoz, lehendabizi, eta
oinarrizko diskurtso neoklasikoaren ildotik 4 , gastu publiko orokorrak
produktibitatearen gain izan dezakeen efektu negatiboaz mintzatzen dira. Euren
iritziz gastu publikoaren hedapenak produktibitatearen hazkunde erritmoa motel
dezake, gastu publikoaren hedapen horrekin loturiko baliabide-esleipena merkatuko
joko askeak ekar lezakeena baino efizientzia gutxiagokoa izan baitaiteke. Horrek ez
3 Ikus, adibidez, Europako Batzordeak argitaratutako Liburu Zurian "II garapen ardatza: sare
transeuroparrak" (EEKK, 1993); edo Euskal Sektore Publikoaren Epe Ertainerako Ekonomi Plana
1994 - 1997(Eusko Jaurlaritzak, 1993); edo noski, Azpiegituren Gida-Plana ere (MOPT, 1993). Hauek
eta beste txosten batzuen berrikusketa eta analisiari ekingo diogu VI. eta VII. kapituluetan.
4 Ikuspegi konbentzional ortodoxoak sektore publikoaren eskuhartzeaz oro har duen planteamendua eta
honi buruzko kritika Gómez Uranga eta Serrano-ren (1996) artikuluan aurki dezakegu; hortik
ateratako zenbait ideiatan oinarritu gara kapitulu honetan bertan aurrerago .2.1. atala egitean.