26.08.2013 Views

Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

VII. Kapitulua: Euskal Herriko garraio-<strong>azpiegiturako</strong> politika 321<br />

- ekitateari dagokionez: herritar batzuk <strong>eta</strong> beste batzuen artean sortzen duen<br />

bidegabekeria <strong>eta</strong> diskriminazioa, batzuek sarea erabiltzeagatik zergapeko gisa soilik<br />

ordaintzen duten bitartean (hots, beren bizileku <strong>eta</strong> ibilbideak direla-<strong>eta</strong> hauentzako<br />

ondasun publikoak lirateke errepideak) beste batzuek erabiltzaile <strong>eta</strong> zergapeko gisa<br />

ordaintzen baitute (hots, ondasun pribatuak bailiran).<br />

- <strong>lurralde</strong>aren egiturak<strong>eta</strong>ri dagokionez: agente ekonomikoek jasan behar<br />

dituzten desplazamendu-kostuek espazioaren erabileran daukaten eragina kontuan<br />

hartuta, prezio-dualidade horrek euskal espazioaren erabilera integratuago <strong>eta</strong><br />

orekatuago eragotziz.<br />

Arazo horiei irtenbidea bilatu nahian aldez aurretik baztertzen dituzte<br />

muturreko aukera biak (alegia, autobide<strong>eta</strong>n ordainsarien ezarpen orokorra –horrek<br />

ekarriko lituzkeen funtzionamendu arazoak medio- <strong>eta</strong> finantziazio sistema erabat<br />

publikoa -baliabide publikoen eznahikotasuna medio-) <strong>eta</strong>, hortaz, finantziazio-<br />

sistema misto baten alde agertuz (zeinean erabiltzaileek <strong>eta</strong> zergapekoek ordainduko<br />

luketen). Baina holakoa da, hain zuzen ere, gaur egungo sistema bera ere; beraz,<br />

kontua izango litzateke zeintzuk aldak<strong>eta</strong> sartu beharko litzaizkiokeen gaurko<br />

sistemari arestian aipatutako efektu ez-desiragarri horiek leundu ahal izateko.<br />

Adibide gisa, honakoa proposatzen dute: egoiliarrei zerga zuzen bat ezartzea,<br />

horren truke txartel bat jasoko luketelarik; txartel horrek bidesariaren murrizk<strong>eta</strong><br />

nabarmena (baina ez erabatekoa) jasotzeko eskubidea emango luke, baina kontsumo<br />

tope bateraino, hortik gora %100 ordaindu beharko litzateke. Egoiliarrentzat, zerga<br />

berezi horrez gain beste parte txiki bat ordaintzen jarraitu beharra elementu<br />

moderatzaile izango litzateke <strong>eta</strong> ez egoiliarrek, beren aldetik, osoki ordaindu<br />

beharko lukete azpiegitura erabiltzeagatik.<br />

Beste aukera bat zeharkako zerga-ordaink<strong>eta</strong>ren gehikuntza izango litzateke<br />

(adibidez erregaien gaineko zerga igoaz), kasu hon<strong>eta</strong>n ez egoiliarrak<br />

diskriminatzeko arazorik ez litzateke egongo <strong>eta</strong> zehar zerga izaki, bere ezarrera<br />

aurrekoarena baino askoz errazagoa izango litzateke.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!