Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

282 VI. Kapitulua: EBko eta Estatu espainiarreko politiken ildo nagusiak
ziurtatu behar da; forma puruenetan horrek esan nahiko du kostu guztiak
erabiltzaileen kargu geratzen direla, eta hori ez da kasu guztietan desiragarriena
izaten.
• Finantziazio mistoa, nolabait esateko finantziazio pribatua baina botere
publikoengandik laguntza edo bermerekin batera. Eredu desberdinak izan daitezke,
funtsean bi kategoria nagusitan bil ditzakegunak:
- kontzesio bidezko formulak, baina laguntza publikoekin; baliabideak azken
buruan erabiltzaileengandik eta zergapekoengatik etorriko lirateke; adibide
hurbila dugu: estatu espainiarrean kontsezionario pribatuen bidesaridun
autobideak; formula honen bitartez arrriskuak sektore pribatutik publikora
trasferitzen dira, batzuetan behar baino maila handiagoetan 54
.
- kudeaketa enpresa edo agentzia publiko baten bidez, finantziazioa zorpetzeaz
gain fondo publikoen bitartez ere lortuko lituzkeenak.
Formula mistotzat jo ditzakegu, halaber, baliabideak nagusiki aurrekontu-
iturrietatik lortu arren, epe luzeko finantziaziora jotzeko aukera ematen duten soluzio
instituzionalak edo finantziazio mekanismoak erabiltzen dituztenak. Aurrekontuen
bidezko finantziazio geroratua izango litzateke. Horren adibideak izan daitezke:
azpiegiturarekin lotutako zerga espezifikoek bermatutako zorra jaulkitzea edota
finantziazio-eredu ingelesa edota alemana 55
.
54 Estatu espainiarrean 60 eta 70eko hamarkadetan eta laguntza publiko garrantzitsuak zituen
kontzesio sistema batez garatutako bidesaridun autobideei buruz honakoa esaten digu AGPk: “A
través de los mecanismos del seguro de cambio y de los avales a la deuda externa se transfirió un
volumen muy importante de riesgos al sector público, saldado con considerables costes para el
Tesoro, en unas operaciones que en principio deberían haberse realizado con una muy limitada
aportación de fondos públicos”(MOPTMA, 1994, 421).
55 AGPk nahiko azaletik jorratzen du aurrekontu bidezko finantziazio geroratuari buruzkoa, xehetasun
gehiegietan sartu gabe. Zerga espezifikoek bermatutako zorraren aipamen zehatza egiten du baina ez
eredu ingelesa edo alemanari buruzkoa. Dena den, eredu horiek zertan dautzan jakinda badirudi
arazorik gabe koka daitezkeela kasu horretan. Laburki:
- eredu ingelesa (edo itzaleko bidesariak): kontsezio sistema, zeinean sektore pribatua
arduratuko den azpiegituraren eraikuntzaz, finantziazioaz eta mantenimenduaz, eta administrazioak
urtero aurrekontuen kargu azpiegituraren erabileraren araberako kopuru bat (adibidez, ibilgailu
kopuruaren arabera errepideen kasuan) ordainduko diolarik.