26.08.2013 Views

Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

48 I. Kapitulua: Espazioaren azterk<strong>eta</strong> kapitalaren internalizazio fase berrian<br />

transnazionalen eskutan daudenez atzerri inbertsioa gero <strong>eta</strong> erakargarriago bilakatu<br />

da berrikuntzen <strong>eta</strong> ezagutzen transferentziaren <strong>eta</strong> enplegu sorreraren iturri<br />

potentzial gisa.<br />

Estatuen artean, beraz, lehia zorrotza sortzen da ETNen inbertsioak<br />

erakartzeko, horrek sarritan atzerriko inbertsioaren gaineko kontrol orori uko egitea<br />

ekartzen badu ere 20 . Transnazionalak, eskaintzen zaizkien kokagune alternatibo<br />

ugarien aurrean, egoera pribilegiatu horr<strong>eta</strong>z baliatu <strong>eta</strong> eurentzako ahalik <strong>eta</strong><br />

baldintza hoberenak onartaraziko diete inbertsioaren helmuga izango den <strong>lurralde</strong>ko<br />

botere publikoei.<br />

Orain arte ikusitakoaren ildotik, beraz, ETNak desberdintasun nazionalak<br />

hautematen dituzte <strong>eta</strong> badakite euren probetxurako esplotatzen, gero <strong>eta</strong><br />

nabarmenago abantaila globalak <strong>eta</strong> berezkoak konjugatzen dituen estrategia bat<br />

desarroilatuz. Estatu <strong>eta</strong> politika ekonomiko desberdinen existentzia erabilgarria zaie<br />

ETNei, liberalizazio <strong>eta</strong> desregulak<strong>eta</strong>ren eskutik mundu mailakoa den eszenategian<br />

jokatzeko bidea libre izanda, produkzio egituran, faktoreen merkatu<strong>eta</strong>n edota<br />

azpiegituren horniduran sor daitezkeen egoera disparekoak euren onurarako erabili<br />

ahal izango dituztelako.<br />

Ezin ahaztu, bestalde, enpresa transnazional hauek estrategia globalak eduki<br />

arren oraindik ere adskripzio nazionalak badituztela (normalean beren jatorrizko<br />

herrialdea), <strong>eta</strong> euren Estatu hori<strong>eta</strong>n apoiatzen direla nazioarteko foro <strong>eta</strong><br />

negoziazio<strong>eta</strong>n beren interesen defentsarako 21 . Etxe Nagusiak ere normalean<br />

jatorrizko herrialdean kokatuak daude <strong>eta</strong> hori<strong>eta</strong>n hartzen dira enpresaren erabaki<br />

estrategiko inportanteenak (inbertsio berriak, hornidura merkatuak <strong>eta</strong> salmenta<br />

merkatuak, I+G programak, enpresa filialen elkartrukeak burutzeko prezioak).<br />

Zentzuzkoa da pentsatzea azken erabakia enpresak bere interes propioen arabera<br />

20 Bestela ere ez da erraza izaten ETNak kontrolatzea, legalki nazio-identitate anitzekoa izanik<br />

jurisdikzio desberdinen pean baitaude <strong>eta</strong> horrek izugarri zailagotzen du haien gaineko kontrola.<br />

21 Esaterako GATT/WTO delakoak bultzatzen dituen erronda edo txand<strong>eta</strong>n merkataritzaren<br />

liberalizazioa edo babesaren defentsan sektorean sektoreko nazioko ETNek duten interesen arabera<br />

egin ohi du “bere” Estatuak.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!