26.08.2013 Views

Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

46 I. Kapitulua: Espazioaren azterk<strong>eta</strong> kapitalaren internalizazio fase berrian<br />

3.- ENPRESA TRANSNAZIONALAK ETA PRODUKZIO PROZESUEN<br />

MUNDIALIZAZIOA<br />

Produkzioaren internazionalizazioaren eragile inportanteen<strong>eta</strong>koa Enpresa<br />

Transnazionalak (ETNak) izan dira. Lehendik ere existitzen diren arren azken<br />

bizpahiru hamarkad<strong>eta</strong>n, <strong>eta</strong> produkzioaren <strong>eta</strong> kapitalaren nazioarteratze<br />

hazkorraren testuinguruan, nabarmenki gehitu da beren eskusartze eremua <strong>eta</strong><br />

<strong>lurralde</strong> zein gizarte desberdinen etorkizuna <strong>eta</strong> garapen aukerak baldintzatzeko<br />

ahalmena.<br />

ETNen inguruan, hots nazioarteko dimentsioa <strong>eta</strong> jarduera duten enpresen<br />

inguruan, egindako ikerlanak ugari <strong>eta</strong> osatutako bibliografia zabala izanik 18 , horren<br />

laburbiltze orokorrari ekin beharrean nahiago izan dugu geure gaiari dagozkion<br />

hurbileneko alorr<strong>eta</strong>n zentratzea atal hon<strong>eta</strong>n egin nahi dugun hausnark<strong>eta</strong>.<br />

3.1.- Enpresa Transnazionalak <strong>eta</strong> Estatuak.<br />

Aipatu bezala, ETNak ditugu munduratze-prozesuaren eragile nagusiak,<br />

bizkarrezurrak. Duten potentzial ekonomiko izugarria dela-<strong>eta</strong> eragin handia dute<br />

botere politikoko eremuen gain, Estatuen zein nazioarteko erakundeen politika<br />

ekonomikoen inspiratzaileak izatera iristeraino. Horrexegatik interesgarria iruditu<br />

zaigu hurrengo lerrook ETNak <strong>eta</strong> Estatuen artean sortzen diren harreman<br />

konplexuen auziaren azterk<strong>eta</strong>rako erabiltzea.<br />

Abiapuntu gisa, kontuan izan behar dugu ETNek beren erabakiak<br />

(produkziozkoak, teknologikoak, mozkin banak<strong>eta</strong>ri buruzkoak, <strong>eta</strong>b.) mundua bere<br />

osotasunean kontsideratuz hartzen dituztela, beti ere enpresaren interesen arabera.<br />

Lantegien kokapenari buruzko erabaki<strong>eta</strong>n ere interes horiek beroriek gailentzen dira<br />

<strong>eta</strong> ez enpresaren jatorrizko herrialdearenak edota inbertsioaren hartzaile izango den<br />

herrialdearenak. Hortik ondoriozta daiteke ETN handiek Estatu batzuk (kapitalaren<br />

jatorrizkoak) zein besteekiko (hartzaileekiko) autonomia <strong>eta</strong> independentzia dutela<br />

18 Aipagarrienen artean: Palloix (1975), Tugendhart (1979), Dunning (1992), Pitelis <strong>eta</strong> Sugden<br />

(1991).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!