Garraio- azpiegiturako politikak eta lurralde eredua - Euskara

I. Kapitulua: Espazioaren azterketa kapitalaren internalizazio fase berrian 21
dirua, produktiboa eta merkantzia” 2 (Vidal Villa, 1994, 74); ondorioz kapitalismoa
jadanik prest dago mundializaziorako, eta zentzu horretan muga nazionalak, oraindik
existitzen badira ere, kapital metaketa ziurtatzeko beharrezko elementua izan
beharrean oztopo serioa bihurtzen hasi dira.
Bere analisiaren arabera mundializazioa gertatu ahal izateko, horretarako
egiturazko baldintzak egoteaz gain (hau da, produkzio harremanak mundializatzeaz
gain –jabegoa, produkzio prozesuak, lan banaketa, alokairutzea,…–), sistemaren
gainegituran eta azpiegituran ere gertatu behar dira dagozkien aldaketak. Azkenari
dagokionez, mundializazioa ahalbidetuko lukeen azpiegitura badagoela gaineratzen
du, egungo teknologia 3 dela mundializazio prozesua gauzatzeko beharrezko euskarri
materiala. Gainegituran ikusten ditu berak arazo gehien.
Bere tesia, hortaz, honela laburbil daiteke: bizi garen egunotan kapitalismoaren
sakoneko joera mundializazio prozesua litzateke. Prozesu horrek beharko lukeen
azpiegitura ekonomikoa existitzen da; harreman ekonomikoen osagai nagusiak ere,
batik bat produkziobideen jabegoari eta kapitalaren higikortasunari buruzkoak; baina
arazoa gainegitura politiko eta juridikoan legoke, mundializazioari dagokionez
berau baita atzerapen handienaz dabilena eta haren garapenerako oztopo nabarmen
bilakatuz. Ekonomia mundializaziorantzako trantsizio prozesu batean murgilduta
dago, bide horretan kontraesan ugari agertuz, besteak beste 4 Estatu zentralistetan
oinarri ekonomikoa eta gainegituraren artean sortzen dena (Vidal Villa, 1994, 95-
96).
2 Prozesu hori, besteak beste, hiru fenomenotan oinarrituko litzateke: (i) Enpresa Multinazionalak
(EMN), prozesuaren agente aktiboak direnak; (ii) jabego internazionala, hots, produkziobideen
jabegoa jatorri nazional bakarreko kapitalistena izateari utziko dio eta Kapital bakar batean bat egin;
(iii) kapitalaren errentabilizazioa ere extra nazionala da, hots EMNen kalkulu ekonomikoa ez da
mugatuko estatu bakar baten esparrura.
3 Bere baiezpenaren haria hobeto ulertarazteko asmoz azpiegitura teknologiko horren zenbait ezaugarri
aipatzen dizkigu: masazko produkzioa gero eta erritmo azkarragotan; produkzio prozesuen
segmentazioa, internazionalizazioa ahalbidetuz; prozesuen distantziako kontrola: produkzioa,
salmentak, erosketak, finantziazioa,…; merkantzien bolumen eta masa handiak garraiatzeko
azkartasun eta efizientzia; homogeneizazioa alor desberdinetan, hala nola: produktuak, kontsumoohiturak,
salmenta sistemak, finantziazio sistemak, etab. (Vidal Villa, 1994, 82).
4 Kontraesan hauek zerrendatzen ditu: Zentro-Periferia artekoa, kontraesan tripolarra, nazioko
nazionalismoa eta Estatuko nazionalismoen artekoa, garapen teknologiko eta enpleguaren artekoa eta
oinarri ekonomiko eta gainegituraren artekoa (Vidal Villa, 1994).