ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef01:kef01 06/03/2009 13:58 Page 99
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ 99
κόστος, ενώ οι φορολογούμενοι θα εξασφαλίζονταν περισσότερο αφού η κυβέρνηση
θα ήταν «πρώτη στη σειρά» να πάρει πίσω τα λεφτά των φορολογούμενων
από την πιθανή, ενδεχόμενη ανόρθωση των τιμών των προόντων αυτών,
κάτι που σημειώνεται πως έχει γίνει με την στεγαστική πίστη από τον F.
Rousvelt στις αρχές του ’30. Τελικώς, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στις χώρες της
ευρωζώνης, επιλέχθηκε η λύση αυτή, αφού πολιτικά προωθήθηκε από τον σοβαρότερο
ηγέτη που διαθέτει η ΕΕ σήμερα, τον Βρετανό G. Brown.
Πέρα από τη φυγή κεφαλαίων από το χρηματιστήριο της Wall Street και την
ανάλογη επιδείνωση της κατάστασης, υπάρχουν φόβοι και για φυγή από το
ίδιο το δολάριο. Στο μεταξύ, οι τιμές της στέγης θα συνεχίζουν την πτώση τους,
η ανεργία θα αυξάνει, δάνεια θα συνεχίσουν να καταπίπτουν με αποτέλεσμα
να αυξάνουν οι μαύρες τρύπες στα βιβλία αυτών που κατέχουν τα τοξικά ομόλογα
και/ή έστω κομμάτια δανείων από αυτά (collateralized debt obligations),
ενώ η πίστωση θα γίνεται όλο και πιο ακριβή σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. 5
Και ένας κίνδυνος ακόμη: εκεί έξω υπάρχουν $62 τρις «δανείων μεταπώλησης»
(credit default swaps) σε σχέση με το μόνο $1 τρις προβληματικών/επικίνδυνων
στεγαστικών δανείων...
Η Ευρώπη
Στην άλλη πλευρά του ατλαντικού, η τράπεζα της Αγγλίας ζήτησε από τα
τραπεζικά ιδρύματα να μάθει πόσο είναι εκτεθειμένες στη Lehman. Ήδη κατρακυλούν
οι μετοχές της ΗΒΟ, επενδυτικής τράπεζας που κατέχει τον μεγαλύτερο
δανειστή Halifax στεγαστικών στην Μ. Βρετανία. O αρνητικός κύκλος –οι
καταναλωτές σταματούν να αγοράζουν, οι τράπεζες να δανείζουν, οι επιχειρήσεις
περιορίζουν παραγωγή και θέσεις εργασίας και αυτό οδηγεί σε δάνεια
που καταπίπτουν, σε τράπεζες και επενδυτικά ιδρύματα που φτάνουν να χρεοκοπούν
κ.ο.κ.– θα συνεχιστεί μέχρι να καταγραφούν και οι τελευταίες ζημιές.
Κανείς δεν ξέρει πότε θα γίνει αυτό.
Στην Ευρώπη των διαφορετικών εθνικών νομικών συστημάτων, οι αγορές
στεγαστικών δανείων λειτουργούν ακόμη με διαφορετικό τρόπο. Τα προόντα
είναι διαφορετικά, με διαφορετικό βαθμό κινδύνου, με διαφορετικά ποσοστά
5 Βλέπε Goldman Sachs Economic Website, US Daily Financial Market Comment,
30/9/2008 για τα αναμενόμενα ποσοστά ανεργίας, η οποία υπολογίζεται ότι θα φτάσει
το 7% στα τέλη του 2009. Οικονομικοί αναλυτές όπως ο St. Roach της Morgan Stanley
στη στήλη της ιστοσελίδας της εν λόγω τράπεζας World Economic Forum, υπολογίζουν
την ανεργία ακόμη υψηλότερα στο 8%.