ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 251
ΕΥΡΩΠΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗΣ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ 251
αυτή την άποψη, στις εργασίες της επιτροπής ενεπλάκη άμεσα ή έμμεσα ένα
ευρύ φάσμα εμπειρογνωμόνων σχετικών με αυτά τα ζητήματα.
Δύο ήταν τα σημαντικά ζητήματα που σχετίζονταν με το σύστημα παραγωγής
δημοσίων έργων στην Ελλάδα τα οποία η Επιτροπή προσπάθησε να αντιμετωπίσει:
το πρόβλημα των αποκαλούμενων «ασυνήθιστα χαμηλών/αφύσικων
τιμών» των δημοσίων έργων και το πρόβλημα του ελέγχου ποιότητας. Σε ό,τι
αφορά το πρώτο, διενεργήθηκε μια σημαντική συγκριτική μελέτη, που αφορούσε
τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισπανία, το Βέλγιο και τη Μ. Βρετανία, σε
μια προσπάθεια να αντληθούν διδάγματα από την ευρωπακή εμπειρία. Μεγάλο
μέρος αυτής της έρευνας επικεντρώθηκε στα υπέρ και στα κατά του περιβόητου
πλέον «μαθηματικού τύπου» για την αντιμετώπιση του ζητήματος των
αφύσικων τιμών. 16 Σε ό,τι αφορά τον έλεγχο ποιότητας, η Επιτροπή επικεντρώθηκε
σε συστάσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας του Εξειδικευμένου Συμβούλου
Δειγματοληπτικών Ελέγχων Ποιότητας Έργων Υποδομής (ΕΣΔΕΛ) ο
οποίος συστάθηκε το 1996. Κατά τα λοιπά, η επιτροπή δραστηριοποιήθηκε
εντόνως αναφορικά με συμβάσεις παραχώρησης και τα συμβόλαια στο πλαίσιο
των Πρωτοβουλιών Χρηματοδότησης από τον Ιδιωτικό Τομέα και των ΣΔΙΤ.
Συνολικά, υπήρξαν πράγματι ορισμένες θετικές εξελίξεις αναφορικά με
την εμπλοκή των μη κρατικών δρώντων (του ιδιωτικού τομέα και των εμπειρογνωμόνων)
στη διαδικασία πολιτικής και στη μαθησιακή δυνατότητα του περιβάλλοντος
εσωτερικής πολιτικής από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Ωστόσο,
με δεδομένο ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για εκτεταμένη εμπλοκή του ιδιωτικού
τομέα αλλού στη διαδικασία πολιτικής, δηλαδή στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά
Προγράμματα, 17 αυτή μπορεί να είναι σποραδική και να περιορίζεται
μόνον σε μεγάλης κλίμακας έργα υποδομής. Από την άλλη πλευρά, όποια και
αν είναι η εμπλοκή των εμπειρογνωμόνων, παρότι σημαντική, δεν είναι της
μορφής των ανεξάρτητων δεξαμενών σκέψης, αλλά μάλλον προσλήψεων στο
πλαίσιο ή υπό την αιγίδα συγκεκριμένων υπουργείων. Επιπροσθέτως, η θεσμική
υποδομή στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από χαμηλό γενικά επίπεδο κοινωνικού
κεφαλαίου και αδύναμη κοινωνία πολιτών, πράγμα που γίνεται ιδιαίτερα
εμφανές στο χαμηλό βαθμό κοινωνικής εμπιστοσύνης και εμπιστοσύνης
στους θεσμούς. 18 Τα χαρακτηριστικά αυτά συνοδεύονται από περιορισμένα
16 Παρότι η μέθοδος θεωρήθηκε ως σημαντική προσπάθεια για επίλυση του ζητήματος
των αφύσικων τιμών, υπάρχει διαφωνία αναφορικά με την επιστημονική της ποιότητα
(υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, αναφορές στα πρακτικά της Μικτής Επιτροπής
Καθοδήγησης).
17 Βλ. Paraskevopoulos και Leonardi (επιμ.), οπ.π. 2004.
18 Ch. J. Paraskevopoulos, «Social Capital and Public Policy in Greece», GreeSE Pa -
pers No. 9, LSE Hellenic Observatory Papers on Greece and Southeast Europe, 2007.