ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 347
«ΠΡΟΘΥΜΗ ΕΚΧΩΡΗΣΗ» ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΒΕΒΑΙΗ ΕΠΙΒΙΩΣΗ; 347
• να έχουν επανεκκινήσει με νέους όρους τη διαδικασία της πολιτικής και
οικονομικής ολοκλήρωσης (Μάαστριχτ και εντεύθεν), και τελικά
• να προετοιμάζουν τους όρους συγκρότησης μιας νέας στρατηγικής ολοκλήρωσης,
μέσω ενός αποτελεσματικότερου συντονισμού πολιτικών (που
θα απολήξει στη Στρατηγική της Λισαβόνας).
Στην πραγματικότητα τα κράτη-μέλη αντιλαμβανόμενα ως αξιόπιστη
απειλή τις πιέσεις στην οικονομική και πολιτική ισχύ της Ένωσης, 4 αναζητούσαν
μια βιώσιμη και αποτελεσματική πολιτική επανάκτησης του ανταγωνιστικού
πλεονεκτήματος και στη δημιουργία βιώσιμων οικονομιών κλίμακος. Μια
κοινή στρατηγική για μια αξιόπιστη κινητοποίηση ανθρώπινων πόρων, «φιλική»
στις οικονομίες κλίμακος και συγχρόνως «ανοικτή» στις ατζέντες της κοινωνικής
ενσωμάτωσης, φαινόταν παραπάνω από αναγκαία. Η στροφή στη Δια
Βίου Μάθηση έδειχνε πλέον απολύτως αναπόφευκτη. Κι αυτό γιατί η Δια Βίου
Μάθηση θεωρείται, από πολλούς, ότι «μπορεί να εκπληρώσει ταυτόχρονα διάφορες
λειτουργίες, λειτουργώντας ως εντολέας του κράτους, της αγοράς και
της κοινωνίας των πολιτών» 5 . Εξίσου αναγκαία έδειχνε και η υπερεθνικοποίηση
της σχετικής πολιτικής, σύστοιχη άλλωστε με την διεθνοποίηση της πολιτικής
οικονομίας.
Έχοντας θεμελιωθεί ως έννοια στη βάση μιας αναδιανεμητικής προοπτικής
του δημόσιου αγαθού της παιδείας (έχοντας δηλαδή την παράδοση μιας από
κάτω (bottom up) προσέγγισης στη μαθησιακή διαδικασία), η Διά Βίου Μάθηση
προκρίθηκε για να ανασυγκροτήσει το μεταρρυθμιστικό corpus της ΕΕ
και να λειτουργήσει ως πολιτική και επιχειρησιακή «ομπρέλα» των πολιτικών
εκπαίδευσης και κατάρτισης. Το πρόταγμα ήταν πλέον μια εκ των άνω (top
down) υπερεθνική στρατηγική, με τη σύστοιχη θεματοποίηση νέων κεντρικών
ζητημάτων όπως η απασχολησιμότητα, η προσαρμοστικότητα και η ευελιξία
και το «reskilling» μέσω μιας συνεκτικής διαδικασίας εμπράγματης δια βίου
μάθησης, 6 διατυπωμένο μάλιστα με μελιοριστικούς όρους: «Εάν δοθεί μεγαλύ-
4 Βλέπε M. Murphy, «Πετρέλαιο, ύφεση και η αναζήτηση της Ευρωπακής Πρωτοπορίας»
σε Δ. Γράβαρης & Ν. Παπαδάκης (επιμ.), Εκπαίδευση και εκπαιδευτική πολιτική
μεταξύ Κράτους και Αγοράς, Σαββάλας, Αθήνα, 2005, σσ. 112-134.
5 Οπ.π.. Και ας μην ξεχνάμε ότι ήδη από το 1995, επισημαινόταν στο πλέον σημαντικό
κοινοτικό policy document, ότι η σχέση μάθησης (learning relationship) και το
γνωστικό κεφάλαιο αναμένεται να προσδιορίσει τη «θέση καθενός σε σχέση με τους
συμπολίτες του στο πεδίο της γνώσης, των δεξιοτήτων και της απασχόλησης» στην Ευρώπη
του μέλλοντος. European Commission, οπ.π, 1995, σ. 2.
6 Βλέπε European Commission, European report on education and training in emp loy -
ment policies. Vol. 1: Analysis of the 2000 National Action Plans for Employment, Luxembourg,
2001. www.europa.eu.int/comm/ education/employment/employ_vol1_en.pdf.