ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef01:kef01 06/03/2009 13:58 Page 136
136 ΓΙAΝΝΗΣ ΑΥΓΕΡΙΝOΣ
ζει την αποτελεσματική λειτουργία του». Με την έννοια αυτή, η διάταξη ότι «το
Ταμείο μπορεί να ασκεί εταιρική εποπτεία πάνω στις συναλλαγματικές πολιτικές
των μελών» έχει ερμηνευτεί ότι καλύπτει τη γενική μακροοικονομική εποπτεία,
ενώ και το νέο πρόγραμμα FSAP καλύπτει και τη μικροοικονομική εποπτεία
της λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού τομέα των κρατών μελών. Ο νέος
αυτός ρόλος εποπτείας τέθηκε σε νέο θεσμικό πλαίσιο το 2001, όταν το ΔΝΤ
ανακοίνωσε την ίδρυση της Διεύθυνσης Διεθνών Κεφαλαιαγορών, η αποστολή
της οποίας είναι «η βελτίωση (…) των δραστηριοτήτων επίβλεψης, πρόληψης
των κρίσεων και διαχείρισης κινδύνου», 49 ενώ το 2007 αναβαθμίστηκε περαιτέρω
ο εποπτικός ρόλος του Ταμείου με την «Απόφαση για τη διμερή επίβλεψη
της πολιτικής των μελών». 50 Από την άλλη, το Φόρουμ Χρηματοπιστωτικής
Σταθερότητας, το οποίο δεν αποτελεί διεθνή οργανισμό, έχει λάβει την εντολή
να (α) εντοπίζει και να εκτιμά τις αδυναμίες του διεθνούς χρηματοπιστωτικού
συστήματος και να επιβλέπει τις δράσεις για την αντιμετώπισή τους, και (β) να
βελτιώνει το συντονισμό και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων
αρχών, που είναι αρμόδιες για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Όποια και αν είναι η επιλογή της θεσμικής μορφής του (εθνικού ή υπερεθνικού)
επόπτη, η μεταρρύθμιση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής εποπτείας
έχει δύο σημαντικές προποθέσεις: (α) ο επόπτης θα πρέπει να εξοπλισθεί με
ισχύ αντίστοιχη του έργου που θα αναλάβει, και (β) θα πρέπει να υπάρξει συλλογική
πολιτική βούληση για θεσμοθέτηση νέων διεθνών κανόνων και μεταφορά
αρμοδιοτήτων σε υπερεθνικό επίπεδο. Δυστυχώς η μέχρι τώρα σύγκρουση
μεταξύ των υποστηρικτών της παραδοσιακής ρύθμισης και αυτών της
αυτορύθμισης, σε συνδυασμό με τον άκρατο προστατευτισμό του «εθνικού»
συμφέροντος, δεν έχει επιτρέψει μία τέτοια προοπτική. Το εύρος όμως της σημερινής
κρίσης δεν αφήνει άλλα περιθώρια για κοντόφθαλμες πολιτικές. Ήδη
το θέμα έχει τεθεί στην ατζέντα πολλών, ανεπτυγμένων κυρίως, κρατών και η
συγκυρία φαίνεται μοναδική για να σκεφτούμε τη δυνατότητα συγκρότησης
ενός consensus σε διεθνές ρυθμιστικό και θεσμικό επίπεδο. 51 Για λόγους νομιμότητας,
αλλά και αποτελεσματικότητας, το consensus αυτό δε θα πρέπει να πε-
49 ΔΝΤ, «IMF Establishing International Capital Markets Department», News Brief,
No. 01/24, 2001.
50 ΔΝΤ, «Decision on Bilateral Surveillance over Members’ Policies», 15/06/2007.
Με την απόφαση ξεκαθαρίστηκε ο τρόπος επίβλεψης του ΔΝΤ, κυρίως όσον αφορά
στην προώθηση της σταθερότητας, ενώ δόθηκαν και κάποιες κατευθυντήριες γραμμές
για συντονισμένη, δίκαιη και ειλικρινή εποπτεία.
51 Βλ. την ομιλία του Γενικού Διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου
Pascal Lamy στο Τρίτο Συνέδριο του Παγκόσμιου Δικτύου Πολιτικής, Πεκίνο,
20/10/2008, ο οποίος, μεταξύ άλλων, χαιρετίζει τη δημιουργία ενός νέου Bretton Woods.