ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 363
ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΚΗΣ ΣΥΝΔΙΑΘΕΣΗΣ 363
ταρρυθμιστικών αποδομήσεων– αλλά απαιτείται εκ μέρους της ΕΕ μια γενναία
ενίσχυση της «κοινωνικής επένδυσης».
Ο μετασχηματισμός της εργασίας και των δομών απασχόλησης, σε συνδυασμό
με τις τεχνολογικές εξελίξεις και την αύξηση της παραγωγικότητας, οδηγεί
όχι μόνον στη διεύρυνση των εξατομικευμένων και ευέλικτων μορφών απασχόλησης,
αλλά και στην ανάγκη αναπροσανατολισμού των στρατηγικών επιλογών
του ευρωπακού πρότυπου ανάπτυξης. Ενός προτύπου, το οποίο καλείται να
προσαρμοστεί στις νέες προκλήσεις (καινοτομία, έρευνα, τεχνολογία), βελτιώνοντας,
όμως, τις κοινωνικές συνθήκες στη βάση της σταθερής και πλήρους
απασχόλησης και της ποιότητας στην εκπαίδευσης και την εργασία. Κεντρική
θέση εδώ αποτελεί η πρόσληψη της κοινωνικής πολιτικής ως παραγωγικού συντελεστή,
εμφορούμενου από τις αρχές της ισότητας και της αποτελεσματικότητας.
Ως έννοια, συνδέεται με την ιδέα ότι όχι μόνον δεν υφίσταται αρνητική συσχέτιση
μεταξύ υψηλού επιπέδου κοινωνικής πολιτικής και οικονομικής μεγέθυνσης,
αλλά ότι το κόστος ευκαιρίας για την αποφυγή λήψης κοινωνικών μέτρων
είναι ιδιαίτερα υψηλό για τις επιδόσεις της οικονομίας, επαναπροσδιορίζοντας,
έτσι, την έννοια της κοινωνικής ανάπτυξης. 3
Η μεγάλη πρόκληση για την ΕΕ δεν είναι να αντιγράψει ή να δημιουργήσει
ex nihilo ένα ιδιότυπο, και πάντως υβριδικό, κοινωνικό πρότυπο, πολλώ μάλλον
που η ιδέα του κοινωνικού κράτους δεν είναι καθόλου παρωχημένη. Αυτό που
χρειάζεται είναι η αναδιοργάνωση της ευρωπακής κοινωνικής πολιτικής, γεγονός
που αφενός θα επιτρέψει τη διάχυση των εθνικών ιδιαιτεροτήτων και
προτιμήσεων, ενισχύοντας την ενωσιακή συνοχή, και αφετέρου θα διευκολύνει
την εξεύρεση λύσεων στα κοινά προβλήματα των –δομικά πλέον– αλληλεξαρτούμενων
ευρωπακών κοινωνιών. 4 Η εν λόγω προβληματική επαναπροσδιορίζει
την όλη διαδικασία με πολιτικούς όρους και παραπέμπει σε μια διακριτή
ευρωπακή εκδοχή περί φιλελευθερισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, η ανάδυση ενός
συνεκτικού ευρωπακού κοινωνικού και αναπτυξιακού προτύπου θα πρέπει να
αξιολογηθεί υπό το πρίσμα τεσσάρων μεταβλητών: των κοινών προβλημάτων,
3 Βλ. A. Sapir, «Globalization and the Reform of European Social Models», Journal
of Common Market Studies, Vol. 44 Νο. 2, 2006, J. Heckman, «Flexibility, Job Creation
and Globalization: Τhe Case of Italy», ανακοίνωση στο Third Μillennium Colloquia,
Instituto di studi Economici, Venice, 2-3 Δεκεμβρίου 2002, και I. Begg et al. The Costs on
Social Policy, Report for the European Commission, Brussels, 2004.
4 Β Βλ. E. Andersen, D.Gallie, A. Hemmerijck και J. Myles, Why we Νeed a New
Welfare State, Oxford University Press, Oxford, 2002, Α. Giddens, The Third Way: The
Renewal of Social Democracy, Polity Press, Cambridge, 1998, και Μ. Ferrera, A.
Hemerijck και M. Rhodes, The Future of European Welfare States: Recasting Welfare for a
New Century, Oxford University Press, Oxford, 2004.