ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef01:kef01 06/03/2009 13:58 Page 101
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ 101
για τις ευρωπακές εξαγωγές. Στη Γαλλία υπάρχουν στοιχεία μείωσης της κατανάλωσης
και μικρής υποχώρησης στις τιμές στη κτηματαγορά, όπως και στην
Ισπανία. Στην Ιταλία, η μάλλον αναχρονιστική κατάσταση του τραπεζικού συστήματος
που παραμένει προσανατολισμένη στο retail banking και στη δανειοδότηση
της μεταποίησης, έχει παραδόξως σώσει την κατάσταση, αλλά κι εδώ ο
εξαγωγικός προσανατολισμός της οικονομίας αναμένεται να οδηγήσει σε καθήλωση
ακόμη και κάτω του 0% το ΑΕΠ με δεδομένο τον περιορισμό της διεθνούς
ζήτησης. Η κατάσταση στην πραγματική οικονομία στις μεγάλες ευρωπακές
χώρες μπορεί να χειροτερέψει περαιτέρω εάν οι πρόσφατες εξελίξεις
στην Αμερική οδηγήσουν το δολάριο πιο χαμηλά και ανατιμήσουν έτσι το
ευρώ. Τότε, μια περαιτέρω εξαγωγική καθήλωση θα πλήξει ακόμη περισσότερο
τους μεγάλους εξαγωγείς Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία, με αποτέλεσμα
και αυτοί να μειώσουν τις δικές τους εισαγωγές και από άλλες χώρες, μεταξύ
των οποίων και η Ελλάδα.
Σε όλα αυτά, μπορεί κανείς να προσθέσει την ακριβή και σπάνια πίστωση
που πλέον αποτελεί και γενικευμένο ευρωπακό φαινόμενο, ενώ το σχέδιο του
Γάλλου Προέδρου N. Sarkozy για τη δημιουργία εγγυητικού αποθεματικού κεφαλαίου
300 δις που θα βοηθούσε στην αποκατάσταση αξιοπιστίας στη διατραπεζική
αγορά απορρίφθηκε. Προσθέστε και την, για ακόμη μια φορά, άρνηση
του Διοικητή της ΕΚΤ να ρίξει επιτέλους λίγο τα επιτόκια και έρχετε ένα εξαιρετικά
δυσμενές 2009 για την Ευρώπη.
Τέλος, σημαντικό παράγοντα κινδύνου αποτελεί και η εγγενής ακαμψία
των επιμέρους αγορών στην ευρωζώνη. Μια ενδεχόμενη ύφεση θα κρατήσει
πολύ περισσότερο καιρό απ΄ ότι σε μια οικονομία με περισσότερο ευέλικτες
αγορές προόντος και εργασίας. Το δε αρχακό Σύμφωνο Σταθερότητας με το
απαγορευτικό όριο του 3% ελλείμματος στη δημοσιονομική πολιτική και τη
συμφωνία για «μη-εξαγορά» (no-bail-out) χρέους ανάμεσα σε χώρες-μέλη (!),
μπορούν ενδεχομένως σε μια δύσκολη στιγμή, στις παρούσες συνθήκες, να
οδηγήσουν στην εγκαθίδρυση για πολύ καιρό συνθηκών ευρωπακής ύφεσης
και οικονομικής στασιμότητας. 6
Η «αποδανειοποίηση» και η αναδυόμενη Ευρώπη
Η κρίση και ειδικότερα η καχυποψία μεταξύ των τραπεζών που παγώνει τη
δανειοδότηση της πραγματικής οικονομίας έχει ήδη «μεταφερθεί» σε επίπεδο
6 Βλέπε επίσης G. Soros, στο http://www.bloomberg.com/avp/avp.htm?N=av&T=
Soros%20Calls%20Europe%20Plan%20to%20Support%20Banks%20%60Positive'%2
0Step&clipSRC=mms://media2.bloomberg.com/cache/vqY9JXqRhatc.asf