ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef01:kef01 06/03/2009 13:58 Page 80
80 ΜΑΡIΑ ΑΛΜΠAΝΗ – ΓΙAΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝAΡΑΣ
Γήρανση του πληθυσμού και κοινωνική ασφάλιση
Η μεγαλύτερη ίσως πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ελλάδα σήμερα, καθώς
επίσης και οι περισσότερες σύγχρονες κοινωνίες και οικονομίες, από την
πλευρά της ζήτησης είναι το ασφαλιστικό. Η Ελλάδα ανήκει στις χώρες εκείνες
όπου το συνταξιοδοτικό πρόβλημα τίθεται με οξύτητα και προκαλεί ερωτηματικά
για τις μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές εξελίξεις.
Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία
χρόνια. Από το 1960 μέχρι το 2005 αυξήθηκε κατά μέσο όρο 10 περίπου χρόνια
στις χώρες του ΟΟΣΑ, φθάνοντας τα 78.6 χρόνια. Είναι αξιοσημείωτο ότι από
το 2003 μέχρι το 2005 αυξήθηκε κατά ένα χρόνο περίπου (από το 77.8 σε 78.6
χρόνια). Στην Ελλάδα το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση ήταν 69.9 χρόνια
το 1960, 78.1 χρόνια το 2003 και 79.3 χρόνια το 2005 (Πίνακας 1). Η αύξηση του
προσδόκιμου ζωής αντανακλά τη μεγάλη μείωση των ποσοστών θνησιμότητας
σε όλες τις ηλικίες, η οποία ερμηνεύεται από τη βελτίωση του επιπέδου ευημερίας,
των συνθηκών υγείας, διατροφής, υγιεινής κ.λπ.
Υπάρχει θετική και ισχυρή συσχέτιση μεταξύ του κατά κεφαλήν εισοδήματος
και του αυξημένου προσδόκιμου ζωής, όπως και μεταξύ της κατά κεφαλήν
δαπάνης υγείας και του αυξημένου προσδόκιμου ζωής στις χώρες του ΟΟΣΑ.
Η Ελλάδα βρίσκεται επάνω από τη σχετική γραμμή παλινδρόμησης (Γράφημα
1), που σημαίνει ότι έχει προσδόκιμο ζωής υψηλότερο από αυτό που «προβλέπεται»
από το κατά κεφαλήν εισόδημα.
Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής είναι αναμφισβήτητα μια θετική εξέλιξη.
Έχει όμως μια ανεπιθύμητη παρενέργεια που αφορά τα συστήματα κοινωνικής
ασφάλισης διανεμητικού χαρακτήρα (pay-as-you go). Η παρενέργεια αυτή
Πίνακας 1. Προσδόκιμο ζωής, 1960-2005
Προσδόκιμο Ζωής 1960 2003 2005
ΓΕΡΜΑΝΙΑ 69.6 78.4 79
ΕΛΛΑΔΑ 69.9 78.1 79.3
ΙΣΠΑΝΙΑ 69.8 80.5 80.7
ΓΑΛΛΙΑ 70.3 79.4 80.3
ΙΡΛΑΝΔΙΑ 70 77.8 79.5
ΙΤΑΛΙΑ 69.8 79.9 80.4
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ 64 77.3 78.2
ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 69 78.5 78.9
ΠΟΛΩΝΙΑ 67.8 74.7 75.1
ΟΟΣΑ 68.5 77.8 78.6
Πηγή: OΟΣΑ, Health Statistics 2007