ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 273
ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΩΣ ΒΑΣΙΚΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ 273
την αναπομπή απαιτείται και πάλι μόνο απλή πλειοψηφία, και όχι ενισχυμένη
πλειοψηφία όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ, για να τεθεί σε ισχύ το νομοθετικό κείμενο.
Ενώ όμως η αναπομπή από τον πρόεδρο ενός νομοσχεδίου στην Εθνική
Συνέλευση δεν απαιτεί την ψήφισή του με αυξημένη πλειοψηφία, ο πρόεδρος
διατηρεί ανά πάσα στιγμή το δικαίωμα να διαλύσει την Εθνική Συνέλευση και
να προκηρύξει νέες εκλογές. Με τον τρόπο αυτό προέκυπτε ένα σημαντικό
πρακτικό πρόβλημα στις περιπτώσεις όπου η πλειοψηφία στο νομοθετικό σώμα
δεν άνηκε στο ίδιο κόμμα με αυτό στο οποίο άνηκε ο πρόεδρος. Στην περίπτωση
αυτή, ο πρόεδρος αναγκαστικά όριζε κυβέρνηση από το αντίπαλο
κόμμα, και ενώ δεν είχε τρόπο ουσιαστικής παρέμβασης στις νομοθετικές επιλογές
της κυβέρνησης, διατηρούσε το δικαίωμα να διαλύσει την Εθνική Συνέλευση
και να προκηρύξει νέες εκλογές. Αυτός ο συνδυασμός, όπως φάνηκε
στην πράξη, μείωνε σημαντικά την ισχύ της κυβέρνησης.
Για τη λύση του προβλήματος που προέκυπτε από τη μειωμένη ισχύ της κυβέρνησης
στις περιπτώσεις αυτές, προτιμήθηκε να μειωθεί ο χρόνος θητείας
του προέδρου, από 7 σε 5 χρόνια, και επιπλέον συγχρονίστηκαν οι εκλογές για
τον πρόεδρο και την Εθνική Συνέλευση, ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες να
συμβεί αυτή η αποκαλούμενη «συγκατοίκηση». Δηλαδή, τα μέτρα που λήφθηκαν
ενισχύουν την ταύτιση εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας, καθώς εφόσον
οι εκλογές για τον πρόεδρο και την Εθνική Συνέλευση διεξάγονται σχεδόν
ταυτόχρονα, μειώνεται η πιθανότητα χορήγησης των δύο εντολών από διαφορετικές
πλειοψηφίες.
Η ανάγκη της ταυτόχρονης εξασφάλισης ενός ικανού διαχωρισμού των
εξουσιών και της δημιουργίας μιας ισχυρής κυβέρνησης συμβιβάζεται με διαφορετικό
τρόπο στο αμερικάνικο σύνταγμα. Επισημαίνουμε αρχικά τον διαχωρισμό
της νομοθετικής εξουσίας σε δύο χωριστά σώματα, τα οποία εκλέγονται με
διαφορετικό τρόπο 33 και έχουν διαφορετική αποστολή, και άρα διαφοροποιούνται
σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό μεταξύ τους, παρόλο που λαμβάνουν
εντολή από το ίδιο εκλογικό σώμα. Η νομοθετική εξουσία που θεσπίζει το αμερικάνικο
σύνταγμα στα δύο ομοσπονδιακά νομοθετικά σώματα, τα οποία αποτελούν
το Κογκρέσο, είναι γενική, υπερισχύει των πολιτειακών νομοθεσιών, και
33 Η Βουλή των Αντιπροσώπων εκλέγεται απευθείας από τον λαό, και τα μέλη της
Γερουσίας ορίζονται από τις πολιτειακές κυβερνήσεις, οι οποίες με την σειρά τους
εκλέγονται από τον πληθυσμό της κάθε πολιτείας. Έτσι εξασφαλίζεται η ικανοποιητική
διαφοροποίηση των πλειοψηφιών που επικρατούν σε κάθε περίπτωση, ενώ και οι χρόνοι
εκλογής εισάγουν μια παραπέρα διάσταση διαφοροποίησης καθώς η ανανέωση των
σωμάτων αυτών γίνεται με μεγάλη σχετικά ταχύτητα, με τις εκλογές για τη Βουλή των
Αντιπροσώπων να πραγματοποιούνται κάθε δύο χρόνια και το 1/3 της Γερουσίας να
ανανεώνεται κάθε δύο χρόνια.