ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 268
268 ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΣ
Άρα όχι μόνο μειώνεται το κίνητρό τους να ζητήσουν εξωθεσμικά διακριτή
μεταχείριση, αλλά αυξάνεται και το κίνητρό τους να συμμετάσχουν στην πολιτική
διαδικασία 25 και περιορίζεται το φαινόμενο αποχώρησης τους από το πολιτικό
σύστημα. 26
Αντίθετα, όταν η επιλογή της κοινωνίας στην ανάθεση της εντολής είναι μονοδιάστατη,
τότε προκρίνονται επιλογές της απόλυτης πλειοψηφίας, μιας διάμεσου
των προτιμήσεων της κοινωνίας, οι οποίες όμως δεν ελαχιστοποιούν τις
διαφορές των πολιτικών που προκρίνονται από τις επιλογές που θα προτιμούσαν
οι επιμέρους μειοψηφίες. Έτσι, το κίνητρο των μειοψηφιών αυτών να αναζητήσουν
εξωθεσμική εξυπηρέτηση αυξάνεται. Σημειώνεται ότι η εκπροσώπηση
των μειοψηφικών ομάδων συνδέεται άμεσα και με την προσωπική λογοδοσία
των εντολοδόχων, καθώς, κατά τους Persson, Roland και Tabellini, 27 η
εκλογή κυβερνήσεων βάσει μιας απόλυτης πλειοψηφίας δεν επιτρέπει στους
ψηφοφόρους να διακρίνουν ανάμεσα στα επιμέρους στελέχη της κυβέρνησης,
ενώ όταν οι κυβερνήσεις σχηματίζονται από αναλογική εκπροσώπηση αυτό είναι
δυνατό σε μεγαλύτερο βαθμό.
Τα κίνητρα των ομάδων μειοψηφίας για διακριτή μεταχείριση είναι όμως
μόνο η μια παράμετρος των κινήτρων που καθορίζουν αυτές τις συναλλαγές,
καθώς υπάρχει και η παράμετρος των ελέγχων που ασκούνται κατά αυτών των
συναλλαγών. Όταν οι εξουσίες ελέγχονται αποτελεσματικά από άλλες εξου-
25 Σε ένα τέτοιο σύστημα η, κατά Πελαγίδη, «διαφωνία ή αποχώρηση από το σύστημα»
έχει σημασία σαν μορφή διαμαρτυρίας. Θοδωρής Πελαγίδης και Μιχάλης Μητσόπουλος,
Ανάλυση της ελληνικής Οικονομίας- Η Προσοδοθηρία και οι Μεταρρυθμίσεις,
Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα, 2006, κεφ. 2 «Οι Βίκινγκς στην Ελλάδα».
26 Κατά τον Madison παρατίθεται και πάλι η πρακτική ανάγκη το σύνταγμα της
Αμερικής να δώσει στα ομοσπονδιακά νομοθετικά σώματα την εξουσία να δίνει πρακτικές
λύσεις, ενώ τα συμφέροντα των πολιτειακών κυβερνήσεων εξασφαλίζουν, όπως
χαρακτηριστικά αναφέρει στο Federalist Paper 44, «Restrictions on the Authority of the
Several States», οπ.π., ότι σε περίπτωση κατάχρησης εξουσίας από τα ομοσπονδιακά
σώματα οι πολιτειακές κυβερνήσεις θα εντοπίσουν τη νομοθετική επίβουλη πρωτοβουλία,
και θα σπεύσουν να ενημερώσουν τον λαό για αυτήν, ώστε σύντομα να καταψηφίσει
τους σφετεριστές και να διορθωθεί η εκτροπή. Η επιχειρηματολογία του Madison
έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον διότι αναφέρει ρητά το κίνητρο ενημέρωσης του κοινωνικού
συνόλου από τις επιμέρους ομάδες οι οποίες συμμετέχουν ενεργά στην πολιτική σκηνή,
τις πολιτειακές κυβερνήσεις δηλαδή, για την υιοθέτηση μιας παράβασης, και όχι συγκάλυψης
της ώστε αυτή να παραμείνει αφανής.
27 Torsten Persson, Gérard Roland, Guido Tabellini, «How Do Electoral Rules
Shape Party Structures, Government Coalitions, and Economic Policies?», CESifo
Working Paper Series, No. 1115, 2004.