ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef01:kef01 06/03/2009 13:58 Page 69
ΔΙΕΘΝEΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 69
μετωπιστεί με μακροοικονομικά εργαλεία, αλλά με μέτρα πολιτικής που θα
επηρεάσουν τη διάρθρωση και τις κλαδικές επιδόσεις της οικονομίας μας. Αν
και δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις, εντούτοις, με βάση κάποιους δείκτες,
μπορούμε να συναγάγουμε κάποια συμπεράσματα. Σε μια εποχή έντονης διεθνοποίησης
των αγορών και της εισόδου πολλών νέων χωρών που ανταγωνίζονται
στο διεθνή στίβο, η Ελλάδα είναι χώρα πλέον υψηλού κατά κεφαλή ΑΕΠ
και σχετικά υψηλού κόστους εργασίας, εξακολουθεί να εξειδικεύεται σε προόντα
που απαιτούν εργασία χαμηλής εξειδίκευσης.
Είναι χαρακτηριστικά τα στοιχεία του πίνακα 7, όπου φαίνεται η χώρα μας
να έχει τη μεγαλύτερη εξειδίκευση σε προόντα με χαμηλές εργασιακές δεξιότητες
και μάλιστα ο δείκτης αυτός είναι ο υψηλότερος σε όλη την ΕΕ των 24 (25
εκτός Κύπρου). Από την άλλη πλευρά η κατάταξη της Ελλάδας με βάση την
εξειδίκευση σε προόντα υψηλής τεχνολογίας είναι 17η και σε προόντα υψηλής-ενδιάμεσης
τεχνολογίας είναι 23 η , στο ίδιο επίπεδο με την Πολωνία. Παρατηρούμε
δηλαδή ότι η χώρα μας έχει μια διάρθρωση παραγωγής μάλλον ξεπερασμένη
και μάλιστα σε μια περίοδο που η ανάδυση πολλών οικονομιών χαμηλού
εργατικού κόστους εντείνει τον ανταγωνισμό στα προόντα που παράγουμε.
Η εξειδίκευση σε προόντα που για την παραγωγή τους απαιτείται εργασίας
χαμηλών δεξιοτήτων ίσως εξηγεί και το γεγονός ότι η ανεργία των νέων
στη χώρα μας είναι πολύ μεγάλη, συγκριτικά με άλλες χώρες της ΕΕ, αλλά και
το ότι έχει απορροφήσει με επιτυχία μεγάλο αριθμό μεταναστών, οι οποίοι
απασχολούνται ακριβώς σε τομείς χαμηλής τεχνολογίας.
Το ζήτημα γιατί η χώρα μας δεν μπόρεσε να προσαρμόσει την παραγωγή
της στις νέες απαιτήσεις της τεχνολογίας και των τεχνολογικών αλλαγών απαιτεί
συστηματική μελέτη και ανάλυση. Αν και στην περίοδο 1995-2005 έγιναν
σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία μας, κυρίως στο χρηματοοικονομικό
τομέα και σε κάποιους τομείς του Δημοσίου, αλλά δεν φαίνεται να
έγιναν σημαντικές αλλαγές που να αλλάζουν τη διάρθρωση σε τομείς του πρωτογενούς
και δευτερογενούς τομέα της οικονομίας μας. Αποτέλεσμα είναι η
Ελλάδα να βρίσκεται σε μειονεκτική θέση έναντι των εταίρων της να αντιμετωπίσει
τις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης. 5
Προχωρώντας στην περαιτέρω εξέταση της διάρθρωσης της παραγωγής θα
δούμε ότι το 70% περίπου της παραγωγής μας προέρχεται από το χώρο των μικρομεσαίων
επιχειρήσεων, ποσοστό που είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ (πίνακας
8). Ακόμη το 82% των απασχολουμένων είναι στο χώρο αυτό. Έχει ση-
5 Για μια ενδιαφέρουσα ανάλυση βλέπε D. Rae & M. Sollie, «Globalisation and the
European Union: Which Countries are Best Placed to Cope?», Economics Department
Working Paper, No. 586, OECD, 2007.