ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef01:kef01 06/03/2009 13:58 Page 106
106 ΘΟΔΩΡΗΣ ΠΕΛΑΓΙΔΗΣ
νηθεί ένα ισχυρό κενσιανό σχέδιο τόνωσης της ζήτησης για επενδύσεις με έμφαση
τόσο σε σκληρές και ήπιες υποδομές όσο και στις λεγόμενες «εναλλακτικές
επενδύσεις» που θα βάλλουν μπρος την «πράσινη οικονομία». Είναι προτιμότερο
κάτι τέτοιο στην ΕΕ από μια πρόσκαιρη ενίσχυση των νοικοκυριών, τα
οποία, ευρισκόμενα σε κράτος πανικού, είναι αμφίβολο, όσα τουλάχιστον δεν
έχουν άμεση ανάγκη, να ξοδέψουν ατομικά τα κρατικά χρήματα…
Παράλληλα με όλα αυτά, αναπτύσσεται ένας διάλογος διεθνώς σχετικά με
το μέλλον του καπιταλισμού και το ρόλο του κράτους. 10 Θα ήταν τραγικό λάθος
να πιστέψει κανείς ότι έφταιξε η παρεμβατικότητα της κυβέρνησης για την κατάσταση
που βρέθηκε η αμερικάνικη οικονομία. Η διεφθαρμένη απορρύθμιση
ακόμη και των ημι-κρατικών αμερικάνικων στεγαστικών ταμείων τα οποία
ωθήθηκαν να λειτουργήσουν όπως οι ιδιωτικές επενδυτικές τράπεζες, αποδεικνύουν
του λόγου το αληθές. Ούτε σκέψη όμως ότι οι λειτουργίες των αγορών
πρέπει να αντικατασταθούν με κάτι άλλο. Η ρύθμιση, δηλαδή οι θεσμοί οικονομικής
οργάνωσης που ψηφίζουν οι νομοθέτες, συγκροτεί τις αγορές, οι
οποίες είναι εύρυθμες όταν οι συμβαλλόμενοι είναι προστατευμένοι με καλό
θεσμικό πλαίσιο αλλά και, κυρίως, καλά πληροφορημένοι. Όχι να μπαίνει ο
ντοπαρισμένος πλασιέ στο σπίτι του καθένα και να πουλά δάνεια χωρίς υποθήκες
στον κάθε φτωχό και ανίδεο. Ή ο επενδυτικός σύμβουλος τού κάθε ασφαλιστικού
ταμείου να είναι και ο …εκδότης-πωλητής μετοχών και ομολόγων.
Αυτό είναι συμπαιγνία, δεν είναι αγορά. Καλή ρύθμιση σημαίνει και καλορυθμισμένη
αγορά. Αυτό που συμβαίνει σήμερα δείχνει ότι δεν μπορεί να υπάρχουν
αγορές-ζούγκλες χωρίς εκλεπτυσμένες ρυθμίσεις και συμβόλαια, ενώ
ταυτόχρονα αναδεικνύει τις ευθύνες των νομοθετών και της κυβέρνησης που
άφησαν με τη διαφθορά στα σπλάχνα τους να αναπτυχθεί ένα τέρας συμφερόντων
αντί πραγματικές, λειτουργικές αγορές. Επίσης, σε καμιά περίπτωση δεν
πρέπει να ενοχοποιηθούν χρηματοοικονομικά εργαλεία που διαχέουν τα ρίσκα
και χρηματοδοτούν το σύστημα εξαιτίας της κακής τους χρήσης.
Η δημοσιονομική επέκταση ως ειδική διέξοδος
Ενώ οι χρηματαγορές διεθνώς συνεχίζουν τις απότομες διακυμάνσεις, το
ενδιαφέρον στρέφεται όλο και περισσότερο στον τρόπο συνέχισης της στήριξης
της αμερικάνικης οικονομίας ώστε να συγκρατηθεί η πτώση, να σταθεροποιηθεί
η κατάσταση και να περιοριστούν όσο γίνεται, οι επιπτώσεις στη λεγό-
10 M. Hannam, «An Interview with G. Soros, M. Wolf, A. Kaletsky, J. Ford, J. Gieve,
οn How to Stop the Next Bubble», Prospect Magazine, Νο. 148, Ιούλιος 2008.