ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef04:kef04 06/03/2009 13:59 Page 439
ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ 439
αν οι δύο χώρες είναι καταδικασμένες να ακολουθούν μια πολιτική ανταγωνισμού,
ανάσχεσης και αλληλο-υπονόμευσης;
Η απάντηση προφανώς δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε απλή. Στα διμερή ζητήματα
και το Κυπριακό δεν έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος και αυτό περιορίζει
σε σημαντικό βαθμό τις δυνατότητες συνεννόησης με τη γειτονική χώρα.
Έχοντας, ωστόσο, διαφορετικές γεωγραφικές προτεραιότητες όσον αφορά
στις περιοχές πολιτικής και οικονομικής δραστηριοποίησης, αλλά και έχοντας
συνείδηση ότι βρίσκονται σε μια περιοχή υψηλής αστάθειας και ρευστότητας
και σε μια εποχή έντονης αβεβαιότητας όσον αφορά στις διεθνείς εξελίξεις, οι
δύο χώρες αντιλαμβάνονται ότι θα ωφελούνταν αμοιβαία από τη συμμετοχή σε
πολυμερείς προσπάθειες αντιμετώπισης κοινών απειλών ή, κατά περίπτωση,
σε διμερείς πρωτοβουλίες.
Σε αυτό το διαμορφούμενο περιφερειακό περιβάλλον ασφαλείας, η σημαντικότερη
μεταβλητή που θα επηρεάσει καθοριστικά όχι μόνο τις ελληνοτουρκικές
σχέσεις, αλλά και τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής είναι ο εσωτερικός
πολιτικός, οικονομικός και κοινωνικός μετασχηματισμός της γειτονικής
μας χώρας. Η κατεύθυνση και ο ρυθμός των εσωτερικών αλλαγών στην Τουρκία
θα καθορίσει και το μέλλον των ευρω-τουρκικών σχέσεων. Η πλήρης
ένταξη της Τουρκίας σε βάθος χρόνου αποτελεί δυνητική εξέλιξη που θα μεταμόρφωνε
ριζικά τις σχέσεις Αθήνας-Αγκύρας. Με βάση τα σημερινά δεδομένα,
δεν αποτελεί, ωστόσο, το πιθανότερο σενάριο.
Οι ευαίσθητες πολιτικές ισορροπίες στο εσωτερικό της Τουρκίας, το μέλλον
των ευρω-τουρκικών και των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων, το κουρδικό ζήτημα
και η ανάγκη στρατηγικών επιλογών για το γεωστρατηγικό προσανατολισμό
και ρόλο της Τουρκίας, καθώς και το ειδικό της βάρος στην περιφερειακή
εξίσωση ασφαλείας αποτελούν μια αρκετά σύνθεση εξίσωση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον
παρουσιάζει η προσπάθεια αποκρυπτογράφησης των τουρκικών προθέσεων
σε επίπεδο πολιτικής ηγεσίας: Συμπλέει ο κ. Ερντογάν ευκαιριακά με το «βαθύ
κράτος», έχοντας άλλες προτεραιότητες και μη θέλοντας να ανοίξει άλλο ένα μέτωπο
αντιπαράθεσης με το διπλωματικό-στρατιωτικό κατεστημένο; ‘Η συμμερίζεται
τις πάγιες θέσεις και επιδιώξεις της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής όσον
αφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις; Ερωτήματα χωρίς εύκολη απάντηση.
Θεσμικές μεταρρυθμίσεις
Η σύνδεση συγκεκριμένων χαρακτηριστικών της ελληνικής στρατηγικής
κουλτούρας με την αδυναμία ανάπτυξης ενός συνολικού και συγκροτημένου
θεσμικού συστήματος παραγωγής στρατηγικής εθνικής ασφάλειας αναδεικνύουν
την ανάγκη θεσμικών μεταρρυθμίσεων και αλλαγών που θα εξασφαλίζουν