ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 205
10
Αλληλεξάρτηση, ρευστότητα και δημιουργική
προσαρμοστικότητα
Η πρό(σ)κληση της παγκοσμιοποίησης
Χαρίδημος Κ. Τσούκας
Πριν από δεκαπέντε χρόνια, ελάχιστοι μιλούσαν για την «παγκοσμιοποίηση».
Ο όρος χρησιμοποιούνταν κυρίως από μερικούς κοινωνικούς επιστήμονες
και από δεξαμενές σκέψης. Σήμερα δεν υπάρχει πολιτικός, επιχειρηματίας
ή συνδικαλιστής που να μην τον χρησιμοποιεί, κοινωνικό κίνημα που να μην
τον επικαλείται. Ο όρος παγκοσμιοποίηση, παγκοσμιοποιήθηκε! Δεν πρόκειται
πλέον για την ουτοπία κάποιου φιλόσοφου, ούτε για την κινητοποιό αρχή
κάποιου ακτιβιστή, αλλά για απτή πραγματικότητα. Όπως έδειξε η πρωτοφανής
οικονομική κρίση στο δεύτερο ήμισυ του 2008, η παγκοσμιοποίηση είναι,
πλέον, μια βιωμένη εμπειρία και αυτό την καθιστά ένα ποιοτικώς διαφορετικό
γεγονός από παρόμοιες διαδικασίες διεθνοποίησης του παγκόσμιου οικονομικού
συστήματος, όπως λ.χ. στα τέλη του 19 ου αιώνα.
Σήμερα, η παγκοσμιοποίηση είναι στο καθιστικό του σπιτιού μας, στην κουζίνα
μας, στη δουλειά μας, στην ενημέρωσή μας, στη διασκέδασή μας – με δυο
λόγια, στη ζωή μας. Σε μια βόλτα στο τοπικό σούπερ μάρκετ ή στη λακή αγορά
της γειτονιάς θα βρείτε μήλα από τη Χιλή, μπανάνες Fair Trade από τον Ισημερινό,
μπλουζάκια από την Κίνα. Κάθε μέρα πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά
συναλλαγές ύψους άνω των 1 τρις δολαρίων στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος.
Στη δεκαετία του 1990, στην εποχή ακόμη της δραχμής, διακινούνταν κάθε
μέρα στην Ελλάδα 2.5 δις δολάρια, ποσό που αντιστοιχούσε στο 14% του συνολικού
τραπεζικού αποθέματος της χώρας. Σήμερα τα μεγέθη έχουν αυξηθεί. Το
ηλεκτρικό ρεύμα που μας παρέχει η ΔΕΗ χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό
από διεθνείς θεσμικούς επενδυτές, όπως επίσης και οι τραπεζικές μας συναλ-