ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 276
276 ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΣ
Συνεπώς σκιαγραφείται ένα σύστημα στο οποίο εκλέγονται δημοκρατικά
δύο χωριστά νομοθετικά σώματα και η εκτελεστική εξουσία, όπου η κάθε μια
εξουσία ασκείται χωριστά από την άλλη, αλλά και η κάθε μια έχει ένα μηχανισμό
με τον οποίο μπορεί να επιβληθεί στην άλλη, σε ακραίες περιπτώσεις. Στο
σύστημα αυτό η εκλογή με απόλυτη πλειοψηφία αποδίδει σταθερότητα στην
εκτελεστική εξουσία, ενώ η αναλογική εκπροσώπηση εισάγεται σκόπιμα στον
τρόπο εκλογής του νομοθετικού σώματος επειδή αυτό δεν είναι αρμόδιο για τη
διαχείριση των καθημερινών υποθέσεων της κοινωνίας, για την οποία η ισχύς
και σταθερότητα είναι τόσο κρίσιμες.
Η ομαλή λειτουργία του συστήματος για πάνω από 200 χρόνια, εν μέσω μάλιστα
και σημαντικών κρίσεων που περιλαμβάνουν έναν εμφύλιο πόλεμο, μπορεί
να στηρίζεται όμως, πέρα από τον προσεκτικό σχεδιασμό, και σε μια λεπτομέρεια
του κανονισμού λειτουργίας του νομοθετικού σώματος. Έτσι, πριν από
την αποστολή του νομοθετικού κειμένου στον πρόεδρο τα κίνητρα συνεργασίας
ανάμεσα στις διάφορες ομάδες που απαρτίζουν τα δυο νομοθετικά σώματα
ισχυροποιούνται από τον κανονισμό λειτουργίας της Γερουσίας, ο οποίος
δίνει τη δυνατότητα σε ομιλητές να απαιτήσουν τη φυσική παρουσία γερουσιαστών
για αόριστο χρόνο πριν από την έναρξη της ψηφοφορίας, και η συζήτηση
μπορεί να διακοπεί μόνο εφόσον το απαιτήσουν τα 3/5 των γερουσιαστών.
Μέσω αυτής της δυνατότητας εξάντλησης της υπομονής και αντοχής των νομοθετών,
εισάγεται ένα μέσο πίεσης για την αναζήτηση συναινετικής λύσης και
ελαχιστοποιείται η πιθανότητα δημιουργίας αδιεξόδου στην παραγωγή νομοθετικού
έργου, παρά την αναλογική εκπροσώπηση των συμφερόντων στο νομοθετικό
σώμα.
Εξετάζοντας τα συντάγματα και άλλων χωρών, όπως της Αυστρίας, 39 παρατηρούμε
ότι εκεί η ύπαρξη χωριστών εκλογών για τη νομοθετική εξουσία και
την εκτελεστική εξουσία δεν αξιοποιείται και ότι πάλι επέρχεται η ταύτισή
τους λόγω της αδυναμίας της εκτελεστικής εξουσίας να λειτουργήσει όταν δεν
έχει τη στήριξη της πλειοψηφίας του Εθνικού Συμβουλίου, που είναι στην
πράξη το σώμα που έχει τη νομοθετική εξουσία. Η περίπτωση της, ομοσπονδιακής,
Αυστρίας έχει ομοιότητες με το Γαλλικό σύστημα, η οποία δεν είναι
ομοσπονδιακό κράτος, με την έννοια ότι και τα δύο συστήματα εισάγουν δυο
χωριστές άμεσες εκλογές, αλλά τελικά δεν αξιοποιούν το γεγονός αυτό για τον
αποτελεσματικό διαχωρισμό των εξουσιών, ενώ επιπλέον και οι δύο χώρες
39 Heinrich Neisser, Gerhard Loibelsberger, Helmut Strobel, Δημοκρατία της Αυστρίας.
Πολιτικό Σύστημα- Ευρωπακή Πολιτική. Κοινωνία – Οικονομία, Εκδόσεις Παπαζήση,
Αθήνα, 2006.