ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef01:kef01 06/03/2009 13:58 Page 54
54 ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΑΠΑΝΟΣ
τητας των προόντων και υπηρεσιών μιας χώρας. Η διόρθωση της μειωμένης
ανταγωνιστικότητας γίνεται συνήθως με υποτίμηση της ισοτιμίας του εθνικού
νομίσματος σε σχέση με τα άλλα νομίσματα. Η υποτίμηση όμως είναι μέτρο που
μπορεί να διορθώσει βραχυχρόνια κάποιες ανισορροπίες, αλλά δεν αντιμετωπίζει
τις γενεσιουργές αιτίες της μειωμένης ανταγωνιστικότητας. Το γεγονός
ότι μια χώρα, όπως η Ελλάδα, ανήκει στην ΟΝE και επομένως δεν υφίσταται
πιέσεις για υποτίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του νομίσματος της δεν
σημαίνει ότι δεν μεταβάλλεται και η ανταγωνιστικότητα των προόντων και
υπηρεσιών της. Το έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών εξακολουθεί
να είναι ένας δείκτης μειωμένης ανταγωνιστικότητας, απλά η διόρθωση του
δεν γίνεται με υποτίμηση. Αν το έλλειμμα δεν είναι προσωρινό, τότε η διόρθωση
θα πρέπει να στραφεί προς τα γενεσιουργά αίτια του ελλείμματος και
αυτό δεν μπορεί παρά να συνδέεται με τις δομές και τη διάρθρωση της οικονομικής
δραστηριότητας.
Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζονται αρχικά οι εξελίξεις στο ισοζύγιο τρεχουσών
συναλλαγών της Ελλάδας, καθώς και μια σειρά από διαρθρωτικά χαρακτηριστικά
της ελληνικής οικονομίας και πως αυτά έχουν μεταβληθεί τα τελευταία
χρόνια. Τέλος καταδεικνύονται άξονες δράσης για την οικονομική πολιτική.
Εξελίξεις στο ΙΤΣ
Είναι γνωστό σε όλους ότι ένα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει
η Ελληνική Οικονομία είναι η συνεχιζόμενη διεύρυνση του ισοζυγίου τρεχουσών
συναλλαγών. Το πρόβλημα έχει αναλυθεί από πολλούς διεθνείς οργανισμούς
στις εκθέσεις τους για την ελληνική οικονομία, αλλά και από την Τράπεζα
της Ελλάδος, κ.ά. 1 Όλοι συμφωνούν στο ότι το ισοζύγιο πληρωμών αντανακλά
τα προβλήματα ανταγωνιστικότητας που έχουν τα ελληνικά προόντα
στις διεθνείς αγορές. Δεν πρέπει να περνά απαρατήρητο ότι η Ελλάδα, το
2007, είχε το μεγαλύτερο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών από όλες τις χώρες
της Ευρωζώνης (πίνακας 1), αλλά και από όλες τις ανεπτυγμένες χώρες, με
εξαίρεση την Ισλανδία. Το ανησυχητικό δεν είναι μόνο ότι το έλλειμμα επιδει-
1 Βλέπε για παράδειγμα Τ. Αναστασάτος, «Η Επιδείνωση του Ελληνικού Ισοζυγίου
Τρεχουσών Συναλλαγών: Αίτια, Επιπτώσεις και Σενάρια Προσαρμογής», Eurobank
Research, Οικονομία & Αγορές, Τόμος ΙΙΙ, Τεύχος 6, Ιούνιος, 2008, IMF, Greece,
Selected issues, Μάιος 2008 και Τράπεζα της Ελλάδος, Νομισματική Πολιτική, Ενδιάμεση
Έκθεση, 2007.