ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 252
252 ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ
και προβληματικά /μη θεσμοποιημένα πλαίσια διαλόγου, χαμηλά επίπεδα συμπράξεων
δημόσιων και ιδιωτικών φορέων δράσης, την κυριαρχία των πολιτικών
κομμάτων και πελατειακών σχέσεων στις διαδικασίες διαμόρφωσης πολιτικής
και από σχετικά ισχυρή αντίσταση στις αλλαγές που συνδέεται εν μέρει
με το σύστημα διαμεσολάβησης συμφερόντων. Μ’ αυτή την έννοια, ο κρατισμός,
δηλαδή η συγκεντρωτική και αδύναμη διοικητική δομή αποτελεί μάλλον
τυπικό χαρακτηριστικό της συνολικής θεσμικής υποδομής στη δημόσια πολιτική
γενικά και στην πολιτική Συνοχής ειδικότερα με σοβαρές επιπτώσεις για
τη διαδικασία μάθησης. Εντούτοις, κάποιες από τις εξελίξεις που αναλύθηκαν
παραπάνω, και ιδιαίτερα η αυξημένη συμμετοχή τεχνοκρατών στην πολιτική
διαδικασία, έχει ισχυροποιήσει την τεχνοκρατική διάσταση στο σχεδιασμό και
την εφαρμογή της πολιτικής Συνοχής, χαρακτηριστικό που είχε αρχίσει να γίνεται
εμφανές από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν η πολιτική Συνοχής
είχε αρχίσει σταδιακά να παραμένει εκτός του κομματικού ανταγωνισμού.
Επιπτώσεις από τη «Λισαβονοποίηση» της πολιτικής συνοχής
Η «Λισαβονοποίηση» της πολιτικής Συνοχής με τον αναπροσανατολισμό
των βασικών στόχων προς την κατεύθυνση της οικονομικής ανάπτυξης μέσω
της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας,
ενθαρρύνοντας έτσι την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη
της οικονομίας της γνώσης η οποία αντανακλάται και στις Κοινοτικές Στρατηγικές
Οδηγίες για την Συνοχή, επέφερε σημαντικές αλλαγές στις διαδικασίες
προγραμματισμού για την κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου Αναπτυξιακής
Στρατηγικής, όπως επίσης και στις προτεραιότητες πολιτικής και την δομή του
ΕΣΠΑ για την Ελλάδα για την τέταρτη προγραμματική περίοδο 2007-2013. Μ’
αυτή την έννοια, η σχετική μείωση των πόρων (e 20,4 δις περίπου) δεν αποτελεί
το βασικό θέμα, δεδομένου ότι προτεραιότητες πολιτικής και χρήση των πόρων
αποτελούσαν την κρίσιμη παράμετρο ως προς την εφαρμογή της πολιτικής Συνοχής
στην Ελλάδα σχεδόν από την αρχική φάση της ευρωπακής περιφερειακής
πολιτικής. Έτσι, παρόλο ότι η αρμοδιότητα για την κατάρτιση του ΕΣΠΑ
ανήκει στο ΥΠΕΘΟ, η συνολική διαδικασία σχεδιασμού περιέλαβε εκτεταμένη
διαβούλευση με κοινωνικούς και οικονομικούς φορείς. Ο αναπροσανατολισμός
των βασικών αναπτυξιακών στόχων, ωστόσο, επηρεάστηκε καθοριστικά
από τη νέα φάση ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και ιδιαίτερα από
την ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητάς της στο διεθνές περιβάλλον. Μ’
αυτή την έννοια, οι θεμελιώδεις αναπτυξιακοί στόχοι της πολιτικής Συνοχής είναι
η συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών στο πλαίσιο της Ενιαίας Αγοράς, η
οικονομική ολοκλήρωση της χώρας και η αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμός