ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 338
338 ΘEΜΗΣ ΛΑΖΑΡIΔΗΣ
ρούσε επίσης να υπόκειται σε ένα ιδιαίτερο νομικό πλαίσιο.
Είναι η διαβάθμιση ποιότητας στην ανώτατη εκπαίδευση και η ύπαρξη ελίτ
ιδρυμάτων κοινωνικά άδικη; Εδώ πρέπει να πούμε ότι κοινωνικές ανισότητες
στην πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αναμφισβήτητα υπάρχουν. 6
Όμως αυτές πρέπει να αντιμετωπιστούν με την παροχή βοήθειας στους οικονομικά
ασθενέστερους και με την αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου, όχι με την
ισοπέδωση προς τα κάτω, όχι με την εξίσωση του άξιου με τον μέτριο και όχι με
το χαμήλωμα του πήχυ, όπως επιδιώκουν όσοι εναντιώνονται στη βάση του 10.
Η υποβάθμιση του δημόσιου σχολείου τα τελευταία 20 χρόνια προήλθε περισσότερο
από την έλλειψη αξιολόγησης των διδασκόντων, αλλά και των διοικητικών
στελεχών του εκπαιδευτικού συστήματος παρά από την θρυλική «υποχρηματοδότηση».
Το περίεργο είναι ότι αυτοί που θρηνούν για τις κοινωνικές ανισότητες,
είναι ακριβώς αυτοί που υποστηρίζουν τις συντεχνίες των δασκάλων
και των καθηγητών στην άρνησή τους να αξιολογηθούν. Είναι αυτοί ακριβώς
που υποστηρίζουν τις μαθητικές καταλήψεις, μια μεγάλη πληγή που συντελεί
στην περαιτέρω υποβάθμιση του δημόσιου σχολείου.
6. Ανεξάρτητη αρχή για τα πανεπιστήμια
Η τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι ένα θέμα πολύπλοκο, που η διαχείρισή του
απαιτεί προσεκτική μελέτη και ειδικές γνώσεις. Ποιος αποφασίζει για το ποια
τμήματα χρειάζεται να δημιουργηθούν ή να κλείσουν; Ποιος αποφασίζει για το
αν χρειάζονται νέα πανεπιστήμια; Ασφαλώς η πολιτική ηγεσία έχει τον τελικό
λόγο, αλλά χρειάζεται λεπτομερής γνωμοδότηση. Η επεξεργασία αυτών των
θεμάτων δεν μπορεί να γίνει από τον διοικητικό μηχανισμό του ΥΠΕΠΘ. Η
ιδέα μιας ανεξάρτητης αρχής για τα πανεπιστήμια υποστηρίχθηκε από τον
Νίκο Μουζέλη. 7 Υπήρχε στο αρχικό κείμενο της επιτροπής Βερέμη που εξεδόθη
γύρω στα τέλη του 2005 8 αλλά απαλείφθηκε στο τελικό πόρισμα. Eίναι
απαραίτητο να θεσμοθετηθεί ένα ανώτατο όργανο, ίσως με τη νομική μορφή
της ανεξάρτητης αρχής, που να γνωμοδοτεί στο ΥΠΕΠΘ για θέματα εκπαιδευτικής
πολιτικής. Κάτι σαν το ΕΣΥΠ, αλλά με περισσότερες εξουσίες και πληρέστερο
θεσμικό πλαίσιο. Μπορούν να εκλέγονται με αυξημένη πλειοψηφία δύο
τρίτων από τη Βουλή. Τα αμερικανικά Boards of Regents θα μπορούσαν να
6 Βλέπε Ε. Σιάνου-Κύργιου, Εκπαίδευση και κοινωνικές ανισότητες, εκδόσεις Μεταίχμιο,
Αθήνα 2005.
7 Βήμα, 27/11/05
8 GUR/porisma_epitropis_dec05.pdf