ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 280
280 ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΣ
από αυτούς να αναζητήσουν εξωθεσμική διακριτή μεταχείριση, την οποία αποκαλούμε
διαφθορά, και την ίδια στιγμή οδηγούν στην αδυναμία του πολιτικού
συστήματος να αποτρέψει και να καταστείλει αυτές τις συμπεριφορές. Ο σχεδιασμός
τέτοιων συνταγμάτων που ενθαρρύνουν τη διαφθορά είναι με τη σειρά
του αποτέλεσμα της προσπάθειας να σχεδιαστούν συντάγματα τα οποία θα
οδηγούν στην ανάδειξη ισχυρών, αλλά κατά βάση όχι δημοκρατικών, κυβερνήσεων,
καθώς ο σχεδιασμός ενός συστήματος που μπορεί ταυτόχρονα να προκρίνει
τις επιλογές της πλειοψηφίας, να προστατεύει επαρκώς τις μειοψηφίες
και τελικά να είναι σε θέση να κυβερνήσει απαιτεί πιο προσεκτικό σχεδιασμό
τόσο στις βασικές του παραμέτρους όσο και στις λεπτομέρειες.
Η σύγκριση με τα συντάγματα άλλων χωρών αναδεικνύει ότι το ελληνικό
σύνταγμα σήμερα εισάγει μια απόλυτη ταύτιση της εκτελεστικής με τη νομοθετική
εξουσία. Αυτή η ταύτιση έχει περιγραφεί ως επικίνδυνη, ενώ το παρόν κείμενο
τη σχετίζει επιπλέον με την αδυναμία των κυβερνήσεων να εξυπηρετήσουν
με τον καλύτερο τρόπο την κοινωνία και να αντιμετωπίσουν τη διαδεδομένη
διαφθορά που επικρατεί στη χώρα μας.
Από την ανάλυση προκύπτει ότι μια αναθεώρηση με στόχο να εισάγει στο
ελληνικό σύνταγμα ικανές «ισορροπίες και αντίβαρα» 48 θα πρέπει να βασίζεται
σε χωριστές εντολές για την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία. Η ισχύς
της εκτελεστικής εξουσίας θα πρέπει να εξασφαλίζεται από την υιοθέτηση
ενός εκλογικού μηχανισμού που προκρίνει πάντα ένα νικητή στις εκλογές, ενώ
η εκπροσώπηση των μειοψηφιών θα εξασφαλίζεται μέσω της αναλογικής σύνθεσης
του νομοθετικού σώματος. Το σύστημα αυτό για να καταστεί αποτελεσματικό
θα πρέπει, πέρα από τη βέβαια ανάδειξη εκτελεστικής εξουσίας, να
εξασφαλίζει και τη λήψη αποφάσεων στην παραγωγή νομοθετικού έργου, η
οποία λόγω της αναλογικότητας της εκπροσώπησης των διάφορων κομμάτων
θα είναι περισσότερο επιρρεπής σε εκβιασμούς από μικρές μειοψηφίες. Η
αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού είναι προπόθεση για να εξασφαλιστεί η
ικανότητα του συστήματος να κυβερνά, και εξαρτάται από τις λεπτομέρειες του
σχεδιασμού του συστήματος. Ο σχεδιασμός του νέου συντάγματος πρέπει σε
κάθε περίπτωση να αντικαθιστά την απαίτηση της κυβέρνησης να αποκτά τη
ψήφο εμπιστοσύνης της βουλής με την ικανότητα του νομοθετικού σώματος να
αποπέμπει, με πλειοψηφία τουλάχιστον 2/3, μέλη της εκτελεστικής εξουσίας
και να εισάγει την ικανότητα της εκτελεστικής εξουσίας να αναπέμπει νομοσχέδια.
Στην περίπτωση αυτή είναι σημαντικό το νομοθετικό σώμα να πρέπει
να επιβάλλει το νομοσχέδιο μετά την άρνηση αυτή, αλλά μόνο με μια αυξημένη
πλειοψηφία.
48 Μάνος, οπ.π.