ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 370
370 ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΝΙΣΙΖΕΛΗΣ – ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΥΣΟΧΟΟΥ – ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΟΥΓΙΑΣ
κές λειτουργίες όπως ο έλεγχος κίνησης κεφαλαίων, 28 αλλά και την αποκλειστικότητα
παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας,
• στην ασύμμετρη διασπορά εξουσίας σε εθνικό, τοπικό και υπερεθνικό
επίπεδο, 29
• στις αξίες της κοινωνικής συνοχής/δικαιοσύνης, οι οποίες θυσιάζονται
στο βωμό του άκρατου ανταγωνισμού στην παγκόσμια οικονομία.
Η επιτυχία του ευρωπακού προτύπου ανάπτυξης βασίστηκε επίσης στη διαθεσιμότητα
του εργατικού δυναμικού και στον υψηλό βαθμό παραγωγικότητας.
Οι δημογραφικές, όμως, αλλαγές που συντελούνται σήμερα στην Ευρώπη θέτουν
σε αμφισβήτηση το υφιστάμενο πρότυπο ανάπτυξης. Αυτή τη στιγμή συντελούνται
τρεις σχετικές διεργασίες. Οι δύο πρώτες αφορούν το φθίνοντα ρυθμό των
γεννήσεων και την αύξηση του προσδόκιμου μέσου όρου ζωής, τάσεις που συνεπάγονται
αυξημένες παροχές (συντάξεις και υπηρεσίες υγείας), υποστηριζόμενες
όμως από ένα διαρκώς συρρικνούμενο εργατικό δυναμικό. Όλα αυτά υπονομεύουν
και τους ρυθμούς παραγωγικότητας της Ευρώπης αφού, σύμφωνα με τις
εκτιμήσεις της Ευρωπακής Επιτροπής, αν δεν αντισταθμιστούν οι τάσεις αυτές
με την αύξηση της παραγωγικότητας, θα έχουμε μια πτώση στη δυναμικότητα της
παραγωγής της τάξεως της μιας μονάδας μέχρι το 2040 (έναντι μιας αύξησης 3%
στις ΗΠΑ που υποστηρίζεται από την πληθυσμιακή αύξηση). Η τρίτη σχετική
διεργασία αφορά τη μετανάστευση. Κάθε χρόνο εισρέουν στην Ευρώπη περίπου
800.000 μετανάστες από τους οποίους οι 600.000 βρίσκονται σε παραγωγική ηλικία.
Στόχος της ΕΕ είναι να αυξήσει τα ποσοστά του εργατικού δυναμικού, γεγονός
που συνεπάγεται αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος μέχρι το 2050. 30 Η
είσοδος των μεταναστών όχι μόνον θα τονώσει τη ζήτηση αλλά, κυρίως μέσω της
φορολογίας, θα υποστηρίξει της παροχές για την κοινωνική πρόνοια. Ωστόσο, θα
πρέπει να τονιστεί η ανάγκη να υιοθετήσει η ΕΕ πολιτικές που θα ευνοούν την
κοινωνική συμπερίληψη των μεταναστών.
Ένας από τους βασικούς λόγους για τη χαμηλή επίδοση της Ευρώπης είναι
ο σχετικά αργός ρυθμός των θεσμικών μεταρρυθμίσεων σε σχέση με την ταχύτητα
των μεταβολών που επιφέρουν η παγκοσμιοποίηση και οι τεχνολογικές
εξελίξεις. Πιο συγκεκριμένα, διαπιστώνονται τέσσερις εσωτερικές διεργασίες
που οφείλουν είτε να επιταχυνθούν είτε να μεταρρυθμιστούν. Πρώτον, υπάρχει
28 Ibid.
29 P. Pierson, The New Politics of the Welfare State, Oxford University Press, Oxford,
2001, F. Scharpf, Governing in Europe: Effective and Democratic?, Oxford University
Press, Oxford, 1999, και M. Ferrera, The Boundaries of Welfare European Integration and
the New Spatial Politics of Social Protection, Oxford University Press, Oxford, 2005.
30 Europe’s demographic future: facts and figures, Commission staff working docu -
ment, Brussels, 11.05.2007 SEC(2007) 638.