ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef02:kef02 06/03/2009 13:58 Page 166
166 ΚΙΜΩΝ ΧΑΤΖΗΜΠΙΡΟΣ
Οι δραστηριότητες προστασίας του περιβάλλοντος, όπως η εξοικονόμηση
ενέργειας και άλλων πόρων, η αντιρρυπαντική τεχνολογία, η υποκατάσταση
τοξικών υλικών, η ανακύκλωση αποβλήτων, η εφαρμογή νέων μεθόδων καθαρότερης
παραγωγής, η οργάνωση και αξιοποίηση της προστασίας της φύσης
κ.λπ. δημιουργούν πολλές θέσεις εργασίας. 16 Η αυξημένη απασχόληση δεν
αποτελεί βέβαια αυτόματη συνέπεια όλων των περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων
και απαιτείται μια ενεργός στρατηγική προσανατολισμού των δαπανών
προς επενδύσεις με υψηλή ένταση εργασίας. Ωστόσο, η πράσινη φορολογική
πολιτική συναντά πολλές αντιδράσεις, διότι εκφράζονται φόβοι ότι θα αύξηθεί
το κόστος και θα μειωθεί η ανταγωνιστικότητα, εφ’όσον δεν πραγματοποιηθούν
παρόμοια βήματα από όλους τους ανταγωνιστές στο διεθνή χώρο.
Παρεμβατισμός
Η προώθηση της προστασίας του περιβάλλοντος με «πιλότο» τους μηχανισμούς
της αγοράς είναι ουτοπία. Η διαμορφούμενη παγκοσμιοποιημένη αγορά
παρουσιάζει διάφορες ανεπάρκειες και, ειδικότερα, αδυναμία να εξασφαλίσει
ταυτόχρονα οικονομική ανάπτυξη, πλήρη απασχόληση και περιβαλλοντική
προστασία. 17 Χρειάζονται λοιπόν διορθωτικές παρεμβάσεις, με δράσεις του
δημόσιου τομέα. Η ολοκληρωμένη περιβαλλοντική πολιτική, με νομοθετική, διοικητική,
επιστημονική/τεχνολογική, οικονομική και ιδεολογική διάσταση,
απαιτεί δημόσια παρέμβαση, από το κράτος ή διακρατικούς οργανισμούς αλλά
και από την κοινωνία των πολιτών. 18
Ορισμένα περιβαλλοντικά προβλήματα χρειάζονται οργανωμένη διαχείριση
του χώρου από την πολιτεία. Εργαλεία όπως το κτηματολόγιο, ο καθορισμός
χρήσεων γης, ο σχεδιασμός των αστικών κέντρων προωθούν αποτελεσματικά
την προστασία του περιβάλλοντος. Ειδικά η θέσπιση κανόνων για τις χρήσεις
γης συμβάλλει στην βιωσιμότητα, αφού μειώνει την απώλεια πολύτιμων
φυσικών και πολιτιστικών πόρων, όπως τα δάση, οι ακτές και τα τοπία, αποτρέποντας
συγκρούσεις μεταξύ μη συμβατών χρήσεων.
16 Βλέπε σε OECD, Environment and Employment: an Assessment, 2004, ENV/
EPOC/WPNEP(2003)11/FIN και Δ. Τσαντίλης, Περιβάλλον και Απασχόληση, εκδόσεις
Νεφέλη, Αθήνα, 1997.
17 Η. Ευθυμιόπουλος και Μ. Μοδινός (επιμ.), Οι δρόμοι της αειφορίας, Διεπιστημονικό
Iνστιτούτο Περιβαλλοντικών Eρευνών, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα,
2003.
18 Κ. Χατζημπίρος, «Περιβαλλοντικό έλλειμμα και μεταρρυθμιστικό αίτημα» σε Χ.
Τσούκας (επιμ.) Για μια Προοδευτική Πολιτική, ΚΕΠΠ, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα,
2007.