ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef01:kef01 06/03/2009 13:58 Page 138
138 ΓΙAΝΝΗΣ ΑΥΓΕΡΙΝOΣ
ντονισμού, διαλόγου και δύσκολων πολιτικών αποφάσεων, τα αποτελέσματα
της οποίας δεν είναι σίγουρο ότι θα κεφαλαιοποιηθούν στα θετικά μιας κυβερνητικής
πολιτικής.
Εντούτοις, αποτελεί πια κοινή διαπίστωση ότι το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο
κρίνεται μη επαρκές για να αντιμετωπίσει το βαθμό της παγκοσμιοποίησης και
αλληλεξάρτησης των αγορών αλλά και το μέγεθος και τη σημασία του διεθνούς
χρηματοπιστωτικού συστήματος. Στο μέλλον, καλύτερες και αποτελεσματικότερες
ρυθμιστικές και θεσμικές υποδομές πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι χρηματοπιστωτικές
αγορές λειτουργούν με βάση τους στόχους τους, δηλαδή του
καταμερισμού της αποτελεσματικότητας και του κινδύνου, και όχι ως φορείς
νομιμοποίησης της κερδοσκοπίας και υποτίμησης του κινδύνου, το οποίο οδηγεί
με μαθηματική ακρίβεια στην αποσταθεροποίηση ή ακόμη και την κατάρρευση
των εθνικών οικονομιών.
Για ασφαλή και αποτελεσματική ρύθμιση και εποπτεία των χρηματοπιστωτικών
αγορών, είναι απαραίτητο η σφαίρα αρμοδιοτήτων και επιρροής του
επόπτη να συμπίπτει με αυτή των φορέων και των αγορών που επιβλέπει (δίπτυχο
εθνική αγορά – εθνικός επόπτης, διεθνής αγορά – διεθνής επόπτης). Καμία
από τις συνήθεις αρμοδιότητες μιας χρηματοπιστωτικής εποπτικής αρχής –
αδειοδότηση χρηματοπιστωτικών εταιριών, παροχή πληροφοριών, εποπτεία,
εφαρμογή κανόνων και χάραξη πολιτικής– δεν ασκείται αυτή τη στιγμή με συνεκτικό
τρόπο σε εθνικό, ευρωπακό ή διεθνές επίπεδο. Σε κάποιες περιπτώσεις
μπορεί να μην ασκούνται καθόλου. Εξαιτίας της έλλειψης ενός ενιαίου
επόπτη σε υπερεθνικό επίπεδο, η απελευθέρωση των διεθνών αγορών έχει
οδηγήσει σε μία σημαντική αύξηση του συστημικού κινδύνου. Ακόμα και εάν
δε δημιουργηθεί ποτέ ένας παγκόσμιος φορέας χρηματοπιστωτικής εποπτείας,
οι παραπάνω αρμοδιότητες πρέπει να εκχωρηθούν και να ενοποιηθούν, προκειμένου
να μην ξαναεμφανιστούν στο μέλλον οι καταστροφικοί μαύροι κύκνοι
του παρελθόντος.
«Σε μια κρίση σαν τη σημερινή, εθνική δράση δεν νοείται», δήλωσε πρόσφατα
ο Γάλλος γενικός διευθυντής του ΔΝΤ, Dominique Strauss-Kahn, προτείνοντας
τη ριζική αναβάθμιση του ρόλου που διαδραματίζει ο οργανισμός του
οποίου ηγείται. 53 Από την πλευρά του, ο Αμερικανός πρόεδρος της Παγκόσμιας
Τράπεζας, Robert Zoellick, έκανε ένα βήμα παραπέρα: Εκτιμώντας ότι
«το G7 δεν λειτουργεί», ζητούσε την αντικατάστασή του από ένα «νέο πολυμερές
δίκτυο, που θα ταιριάζει στην εποχή μας», με την προσθήκη εκπροσώπων
53 Δήλωση κατά την Ετήσια Συνάντηση ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας,
Washington, 13/10/2008 (www.imf.org).