You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />
Përshkrimi informues<br />
- Përshkrimi i objektit në tërësi<br />
ose i pjesëve të tij;<br />
- është i saktë, i hollësishëm, i<br />
pasur me detaje;<br />
- leksiku i zgjedhur nga një<br />
fushë e caktuar<br />
Përshkrimi bindës<br />
- përshkrimi i objektit në<br />
mënyrë subjektive<br />
- përzgjedh të dhënat në<br />
përputhje me qëllimin;<br />
- është më pak i saktë se<br />
përshkrimi informues<br />
- gjuha synon të ngjallë<br />
qëndrim pozitiv ose negativ<br />
Përshkrimi shprehës<br />
- shpreh emocione dhe<br />
gjendje shpirtërore të<br />
dërguesit;<br />
- paraqet objektin në funksion<br />
të temës;<br />
- gjuha e përpunuar artistikisht<br />
Përdoret për qëllime të caktuara<br />
Teksti përshkrues<br />
zakonisht nuk është i mëvetësishëm<br />
Përdoret në lloje të ndryshme tekstesh<br />
Teksti narrativ/poetik<br />
- funksioni:<br />
a. shprehës<br />
b. përfshin lexuesin emocionalisht<br />
- realizohet për objekt real ose<br />
imagjinar<br />
- përshkruesi mund të jetë:<br />
a. vëzhgues i jashtëm<br />
b. autori<br />
c. një personazh<br />
- veçoritë gjuhësore:<br />
a. përzgjedhja e fjalëve<br />
b. përdorimi i figurave retorike<br />
c. përdorimi i kohës së shkuar<br />
Teksti informues-paraqitës<br />
- funksioni:<br />
informues<br />
- realizohet për objekt real<br />
- përshkrimi është<br />
a. objektiv, i qartë dhe shterues<br />
b. të njeh me objektin në tërësi ose pjesë<br />
të tij<br />
c. përdoret në tekste shkencore<br />
- veçoritë gjuhësore:<br />
a. gjuhë teknike, e drejtpërdrejtë, e saktë;<br />
b. emrat janë kryesisht në të shquarën,<br />
c. përdoren ndajfoljet e kohës<br />
c. përdorimi i kohës së pakryer<br />
Teksti argumentues<br />
- funksioni:<br />
a. bindës<br />
b. për ta prekur lexuesin emocionalisht<br />
c. për të manipuluar lexuesin<br />
- realizohet në<br />
a. funksion të qëllimit të tekstit,<br />
b. zakonisht ka karakter subjektiv,<br />
c. përzgjedh të dhënat për të realizuar qëllimin;<br />
- veçoritë gjuhësore:<br />
a. leksiku synon të ngjallë përshtypje pozitive<br />
ose negative<br />
b. përzgjedhja e fjalëve me ngjyrime të forta,<br />
c. përdorimi i figurave retorike.<br />
Përforcimi. Rishikim në dyshe<br />
Mësuesi/ja u kërkon nxënësve në dyshe të realizojnë mbajtjen e strukturuar të<br />
shënimeve, duke e përqendruar vëmendjen në veçoritë e tekstit përshkrues në një<br />
skemë të tillë:<br />
Në këtë fazë të mësimit nxënësit punojnë në dyshe tekstet e dhëna në faqet 72 dhe<br />
73, duke evidentuar veçoritë e llojeve të përshkrimeve.<br />
Model zgjidhjeje<br />
Përshkrimi informues<br />
- Përshkrimi i objektit në tërësi;<br />
- është i saktë, i hollësishëm, i pasur me<br />
detaje;<br />
- leksiku i zgjedhur nga një fushë e caktuar.<br />
- përshkruhen kolibrat<br />
- kolibrat janë shpendët më të vegjël, 5 cm..., aftësia e tyre<br />
të qëndrojnë në ajër...<br />
zogj, krahë, fluturojnë, qëndrojnë në ajër etj.<br />
<strong>11</strong>5
Change language