You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Përforcimi. Nxjerrja e përfundimeve<br />
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />
-Superioriteti mashkullor dhe inferioriteti femëror.<br />
Nëna e Nushit të kujton një person pa emër, pa individualitet, pa personalitet, thjesht<br />
një hije e të shoqit që ka për detyrë vetëm të bindet. Agen e kërcënon i njëjti fat, por ajo<br />
e sfi don, duke zgjedhur tradhtinë bashkëshortore.<br />
-Kodi moral<br />
-Ku qëndron vlera e moralit njerëzor?<br />
Morali si nevojë e qenies njerëzore duhet të njohë dhe të komunikojë më mirë me<br />
vetveten dhe të tjerët. Morali si projeksion i dy koordinatave: i historisë dhe i shoqërisë<br />
njerëzore që shpalosin natyrën e njeriut. Një nga personazhet më të spikatura të mendimit<br />
filozofik të shekullit XX, Izajah Berlin, pohon: “Fakti që njerëzit komunikojnë mes tyre,<br />
nënkupton ekzistencën e një minimumi kategorish dhe konceptesh morale të përbashkëta.<br />
Kategoritë morale - dhe përgjithësisht ato të vlerësimit - nuk janë aq të pandryshueshme<br />
sa ato të perceptimit të botës fizike, por nuk janë aq relative apo të mjegullta siç i bëjnë,<br />
pa e vrarë mendjen shumë, ku disa autorë duan t’i kundërvihen dogmatizmit objektivist<br />
klasik”. Duke marrë shkas nga citimi i mësipërm, ç’kod moral ndeshim në realitetin e<br />
novelës “Studenti në shtëpi”? Ku shfaqet kalcifikimi i kodit moral njerëzor?<br />
- Si shfaqen vizionet dhe përfytyrimet që personazhet kanë për jetën?<br />
Mendimi artistik migjenian rreket të krijojë portretin e personazheve, duke dalluar<br />
motivet, qëllimet dhe zgjedhjet që bëjnë ata në varësi të situatave ku jetojnë.<br />
Hapësira e Fjalës<br />
Zhan-Zhak Ruso në veprën e tij “Kontrata sociale” thotë: “Njeriu ka lindur i lirë, por<br />
gjithkund ai është në pranga”. Në këndvështrimin migjenian të jetës, të pasqyruar te<br />
“Studenti në shtëpi”, si mund të përcaktojmë “prangat” që e burgosin lirinë e njeriut?<br />
“Në qoftë se ligjësitë që përcaktojnë fenomenet e botës që na rrethon do të<br />
përcaktonin gjithçka, atëherë moraliteti nuk do të ekzistonte dhe lirisë do t’i mungonte<br />
përgjegjësia morale”.<br />
Emanuel Kant<br />
Detyrë shtëpie. Bëni përshkrimin e një marrëdhënieje mes personazheve (baba-bir, burrë-grua,<br />
vëlla-motër).<br />
- Ç’do të ndodhte në shoqërinë njerëzore nëse lirisë do t’i mungonte morali?<br />
Shënim: Sugjerohet leximi i librit “Letër babait” i Franc Kafkës.<br />
Tema<br />
9.3. Koment<br />
nga fragmenti<br />
“Studenti në<br />
shtëpi”<br />
Objektivat: Në fund të orës së mësimit nxënësi të jetë i aftë:<br />
• të komentojë fragmentin me këto synime:<br />
a. të nxjerrë mesazhin dhe ta interpretojë atë, - domosdoshmëria e ndërrimit<br />
të shoqërisë me një moral të gënjeshtërt;<br />
b. të evidentojë veçoritë e stilit, - çmitizimi i heroit,<br />
c. të analizojë gjuhën stilistike dhe fi guracionin: epiteti, metafora, krahasimi,<br />
ironia e sarkazma,<br />
ç. të plotësojë në skedë tri çështje kryesore të dala nga novela,<br />
d. të bëjë një diskutim me temë sociale.<br />
Materialet dhe mjetet mësimore: teksti Gjuha shqipe dhe letërsia <strong>11</strong>, citate të shkruara<br />
nga Zhan-Pol Sartri dhe Ali Aliu.<br />
215