05.09.2017 Views

udhezues letersia 11

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />

Ndërtimi i njohurive. Studim teksti<br />

a. Në rrjedhën letrare të realizmit, që daton në harkun kohor 1800-1890, veç Çehovit<br />

në letërsinë ruse, shfaq personalitetin e vet edhe N. Gogoli. Veçantitë e stilit të Gogolit<br />

do të shihen në kontekstin e novelës “Manteli”.<br />

Klasa ndahet në dy grupe dhe në dyshe lexojnë materialin në tekst dhe nxjerrin të dhënat.<br />

Grupi I - Veçoritë e artit gogolian (në përgjithësi)<br />

Grupi II- Veçoritë e novelës “Manteli”<br />

Grupi I<br />

vepër realiste<br />

nota humori të trishtuar<br />

paraqit në thellësi<br />

situata dhe personazhe<br />

Veçoritë e artit<br />

ndërthurr simbolikën<br />

me fantastiken<br />

ironi dhe sarkazëm<br />

Situata ka për dekor një institucion shtetëror. Protagonisti Akaki Akakieviç është një<br />

nëpunës i rëndomtë i administratës cariste. Personaliteti i tij zbulohet në një drejtim:<br />

ai është një kopist i thjeshtë në një zyrë anonime. Anonimati i Akakieviçit shfaqet: në<br />

emrin, në pamjen, në jetën e izoluar, në varfërinë, në mungesën e reputacionit, në<br />

zhvleftësimin e tërë jetës së tij, që duket si një tallje planetare.<br />

Veçoritë kyç që hedhin dritë mbi ngjarjen<br />

- Njeriu i Madh, si antipodi i të padukshmit, kopistit Akaki Akakieviç.<br />

“Mbretëria” e Njeriut të Madh: arbitrariteti, fodullëku, krenaria, brutaliteti, shpërfi llja,<br />

verbëria shpirtërore, mungesa e njerëzores, karakteri i zvetënuar, kapadaillëku,<br />

mendësia burokratike, sipas së cilës një nëpunës anonim është thjesht një numër në<br />

administratë.<br />

- “Mbretëria” e Akaki Akakieviçit: një emër i rëndomtë, një veshje mjerane, një post<br />

poshtërues, një objekt talljeje, një qenie dështake që meriton vetëm talljen.<br />

Pasuria e tij e vetme: manteli i dalë boje, i konsumuar, i mjerë si tërë jeta e tij.<br />

- Dueli i dy “mbretërive” nis me ankimin e kopistit Akakieviç, që policia të gjejë hajdutët<br />

e palltos së tij të re nën shtytjen e Njeriut të Madh. Situatë paradoksale, ku njerëzorja<br />

konsiderohet e padenjë për të regëtirë diku, përkundër arrogancës së shtetit. I munduri<br />

i këtij “dueli” mbetet Akakieviçi; “fi timtari”, Njeriu i Madh arbitrar.<br />

- Drama e njeriut të vogël, pa përkrahje, anonim, përballë realitetit të frikshëm që<br />

fyen e poshtëron këdo që s’i përket “sërës” së të paskrupujve. A është një rast i veçuar<br />

Akakieviçi apo një dukuri shoqërore, qytetare-historike?<br />

Mungesa e informacionit për Njeriun e Madh. Anonimati i tij është më i mjerë se i<br />

kopistit, ngaqë buron prej karakterit të tij.<br />

208

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!