udhezues letersia 11

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia 11”
Grupi II. Ushtrimi 13. Roli i antifrazave në komunikim
Sërish kemi një gjetje artistike origjinale: Molieri di ta konturojë fjalën me “fraktura” të
tilla si antifraza, për të hedhur dritë tërthorazi mbi atë që duhet të jetë tashmë e qartë.
Kjo mënyrë e rrit intensitetin e komikes dhe i jep asaj një kuptim më të thellë sesa
vetëm një batutë që shkakton të qeshura. E qeshura e hidhur, ajo që fsheh dhimbjen
ose zhgënjimin, besimin ose dyshimin, e bën komedinë të qëndrojë plot denjësi krahas
dramës dhe tragjedisë, sepse komikja operon brenda natyrës njerëzore si çdo mjet tjetër
artistik. Përdorimi i antifrazës e bën më të zhdërvjellët komunikimin dhe më interesante
ecurinë e ngjarjes, duke shmangur njëtrajtshmërinë e ngrehinës artistike molieriane.
Grupi III. Ushtrimi 15. Mbyllja e komedisë si komedi-balet.
Nuk është e vështirë të dallosh në këto pjesë të trashëgimisë së Molierit vizionin e
tij gjithëpërfshirës ose sinkretik të artit. Për autorin kjo nuk ishte thjesht një komedi, por
një spektakël, një risi që e pasuron më tej me gjetje origjinale traditën klasiciste. Vizioni
i spektaklit e bën më solide komedinë dhe e zgjeron më tej gamën e ndikimit të saj.
Ndërkaq, ajo e pasuron shprehimësinë e ideve dhe të fjalës me anë të muzikës e të
vallëzimit. Një model i tillë është i konkurrueshëm edhe në kohën tonë, edhe pse ka
rrjedhur një periudhë kohore prej më tepër se tre shekujsh kur komedia u vu në skenë.
Diskutim për një personazh jetësor, duke e krahasuar me personazhin e komedisë.
Klasa ndahet në tri grupe. Çdo grup liston karakteristika të ngjashme me Arganin që
i ka hasur në mjedisin familjar dhe portretizon personazhin jetësor. Tri personazhet e
skicuara nga tri grupet shërbejnë si një triptik, ku e njëjta dukuri shfaqet në tri pamje.
G I G II G III
Karakteristikat Karakteristikat Karakteristikat
Përfundimi:
Personazhi jetësor që ka sjellë çdo grup bëhet profi li, i cili simbolizon njeriun që
bën të pamundurën për të pasur sëmundje imagjinare, duke humbur kuptimin e jetës,
sepse mania e sëmundjes, e ndërthurur me protagonizmin fals, që bën çmos të tërheqë
vëmendjen e kujtdo ndaj tij, nuk e lë të jetë as baba, as burrë, as njeri.
Përforcimi. Shkrim i lirë
bëjnë portretizim krahasues mes Arganit dhe Beraldit.
Nxënësit të mbështetur mbi:
- motivimin psikologjik
- rrethanat shoqërore
- mjedisin familjar,
282
Dukuria e “katarsisit komik”
Molieri edhe pse vuri në lojë vesin, huqet, të metat, zakonet e këqija dhe marrëzinë
njerëzore, e deshi dhe e çmoi njeriun. Ai qe i ndjeshëm ndaj ndikimit që sillnin dukuri
të tilla mbi jetën familjare dhe shoqërore, ndaj zgjodhi të fshikullonte dukuritë për ta