udhezues letersia 11

More documents

Recommendations

Info

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia 11” ndenjën duarlidhur, ata përkthenin ndonjë vepër, kryesisht fetare, duke zbatuar për shqipen, në më të shumtën alfabetin latin. Por, ... në vazhdim të viteve, në shkrimin e shqipes do të përdoreshin edhe alfabete të tjera. ... Në muajt e parë të vitit 1879, një komision i kryesuar nga 29-vjeçari Sami Frashëri, ... fi lloi punën për zgjidhjen përfundimtare të alfabetit të përbashkët të shqipes. ... Komisioni e kishte përgatitjen e domosdoshme për t’u marrë me zgjidhjen e problemit të alfabetit të përbashkët të shqipes. Të gjithë anëtarët kanë qenë hartues alfabetesh, nëse pranojmë se alfabeti i Stambollit është i Samiut. ...Ky alfabet nuk arriti të bëhej alfabeti kombëtar i shqipes, ndonëse për rreth dy dekada mbizotëroi në botimet shqipe, por pas pak kohe fi lloi tatëpjetën e tij. Megjithatë, ai pati disa vlera, të cilat u pasqyruan në zgjidhjen që bëri Kongresi i Manastirit, më 1908. Fundi i shek. XIX kishte elektrizuar të gjitha forcat intelektuale për ta zgjidhur këtë problem, megjithatë patriotë e shoqëri ende nuk po gjenin mirëkuptimin e duhur për të sheshuar mosmarrëveshjet. Organet që dolën në atë kohë, si “Shqipëtari” i Bukureshtit (1888-1903), “Albania” e F. Konicës (1897-1909), “Shqipëria” e Bukureshtit (1897-1899) “Besa” e Kajros (1904-1905), ndonëse bënin thirrje për zgjidhje e këtij problemi, secili organ kishte alfabetin e vet. Dy shoqëri të krijuara në Shkodër, shoqëria “Bashkimi” (1899) dhe shoqëria “Agimi” (1901), secila prej tyre kishte shpallur alfabetin e vet, mbështetur në alfabetin latin, e para duke pasur si kriter plotësimin e mungesave të alfabetit latin me anë të dyshkronjëshave, ndërsa e dyta me anë të shenjave diakritike. Kështu numri i alfabeteve vinte gjithnjë duke u rritur. Ishte me të vërtetë një lumë alfabetesh dhe variantesh, të cilat vështirësonin zgjidhjen përfundimtare të këtij problemi. Më 14 nëntor 1908, 100 vjet më parë, në një ditë të ftohtë dhe të acartë, kur gjatë ditëve të Kongresit edhe dëbora do të mbulonte qytetin e Manastirit, u mblodh Kongresi i Manastirit, që do të fi nalizonte përpjekjet më se treshekullore, për të miratuar sistemin shkrimor të gjuhës shqipe, alfabetin që kemi sot. Ai vazhdoi punimet deri më datë 22 nëntor të atij viti. ... Numri i delegatëve qe i vogël, vetëm 32 kishin të drejtë vote, ndërsa 18 jo, që përfaqësonin 26 qytete, shoqëri dhe klube. Ata u shoqëruan me dhjetëra e dhjetëra të tjerë patriotë, shqiptarë që secili prej tyre priste përfundimin e kësaj odiseje me një lumë alfabetesh. ... Kongresi zgjodhi si kryetar të Kongresit të Manastirit Mithat Frashërin, nënkryetarë: Luigj Gurakuqin dhe Gjergj Qiriazin, sekretarë: Hilë Mosin, Thoma Avramin, Nyzhet Vronin. Në dy ditët e para u diskutua se në cilin duhet të mbështetet alfabeti ynë, kur përhapjen më të madhe e kishin alfabeti i Stambollit, i shoqërisë “Bashkimi” dhe shoqërisë “Agimi” të Shkodrës. Por pas diskutimesh, duke u nisur nga dëshira e mirë, u miratua që të hartohej një alfabet i ri dhe të mbështetej në alfabetin latin. Në ditën e tretë u zgjodh një komision prej 11 vetash, që do të merrej me këtë problem. Kryetar i komisionit u zgjodh Gjergj Fishta, një personalitet i kulturës shqiptare, poet i talentuar, erudit, që shquhej për forcën e fjalës, mendjen e mprehtë dhe logjikën e fortë. ...Komisioni pranoi njëzëri se alfabeti i shqipes duhet të kishte si bazë alfabetin latin, mungesat e të cilit do të plotësoheshin me anë të dyshkronjëshave, por që vinin në këndvështrim me kriteret e alfabetit të Stambollit dhe të shoqërisë “Agimi”. Në mbledhjet e komisionit u kalua në diskutimin e çdo tingulli, duke i vënë shkronjën përkatëse. Kështu, në ditën e shtatë u shpall vendimi i komisionit që miratonte dy alfabete. U vendos që të merret alfabeti i Stambollit, të cilit iu bënë pesë ndryshime dhe bashkë me të edhe një abece thjesht latine, që të mësohen e të përdoren bashkërisht në mes shqiptarëvet. Ndonëse Kongresi miratoi dy alfabete; ai i mbështetur në atë latin që një tingull-fonemë mund të paraqitej edhe me anë të dyshkronjëshave, fi toi si më i përshtatshmi për natyrën e gjuhës sonë, i lehtë dhe i thjeshtë në të shkruar dhe praktik, pasi me të mund të shtypëshin libra në çdo vend të Evropës që përdornin këtë sistem shkrimor.
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia 11” Konceptet kryesore: ese historike, karakteristika të një eseje historike, struktura e një eseje historike. Struktura mësimore: PNP Fazat e strukturës Strategjitë mësimore Veprimtaritë e nxënësve Organizimi i nxënësve Parashikimi Diskutim i njohurive paraprake Diskutim i ideve Punë me klasën Ndërtimi i njohurive Mbajtja e strukturuar e shënimeve Të mësuarit ndërveprues Punë me klasën Përforcimi Shkrimi i lirë Ndërtim i shprehive studimore Punë në dyshe ZHVILLIMI I MËSIMIT Parashikimi. Diskutim i njohurive paraprake Mësuesi/ja e nis mësimin me diskutimin e detyrës së shtëpisë. Nxënësve u është kërkuar të sjellin në klasë lloje të ndryshme esesh historike. Lexohen disa prej tyre (mund të lexohen dhe shembuj të sugjeruar nga mësuesi). Mësuesi/ja ndërkohë pyet nxënësit se çfarë dinë ata për esenë historike dhe me përgjigjet e tyre plotëson grafi kun organizues harta e konceptit. fakte simbole opinionin individual Temë historike Ese historike përfundimet dukuri personazhe data ` argumentin vende historike Gërsheton faktin me opinionin ngjarje reale vlerësimin subjektiv Ndërtimi i njohurive. Mbajtja e strukturuar e shënimeve Mësuesi/ja thekson se tematika e një eseje historike i përket fushës së historisë, duke u përqendruar në fakte historike, simbole, ngjarje e personazhe historike. Më pas u shpërndan nxënësve nga një model dhe u kërkon të evidentojnë tematikën që trajton secila prej tyre, duke u bazuar në pyetje të tilla, si: - Çfarë ka në qendër të esesë? - Cili është fakti historik që trajton? - Si gërshetohet fakti historik me argumentin, opinionin, vlerësimet subjektive të autorit? - Cila është struktura e esesë? - Cili është këndvështrimi që e trajton argumentin? 184 Model përgjigjeje: (Bazuar në modelet e tekstit) Në fragmentin e esesë në tekst (faqe 131) në qendër të saj qëndron një fi gurë e shquar historike, Volteri. Mbështetet në fakte historike të tilla, si: - Kur Luigji XV ishte gjallë, Volteri nuk mund të vinte në Paris - Luigji XVI ndërroi ministrat me njerëz të ditur, u bë e mundur ardhja e Volterit - Përmenden emra njerëzish realë: Maleserbi, Tyrgoti
Page 1 and 2:
Edlira Gugu Nexhmie Muça Libër m
Page 3 and 4:
Udhëzues për tekstin “Gjuha shq
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132: Udhëzues për tekstin “Gjuha shq
Page 161 and 162: Teksti argumentues Udhëzues për t
Page 181: Udhëzues për tekstin “Gjuha shq
Page 233 and 234:
Page 235 and 236:
Page 237 and 238:
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
show all

udhezues letersia 11

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?