udhezues letersia 11

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia 11”
Grupi II: Figura qendrore e groteskut, natyra profetike e fjalës
Koment
Autori kalon nga pompoziteti i pushtuesit, në dramaticitetin e mbledhjes së eshtrave
për shkak të humbjes. Ushtria e dikurshme është kthyer në një ushtri thasësh të najlontë.
Grotesku buron nga kombinimet e pazakonta të formave të copëtuara të realitetit, që
janë deformuar e shtrembëruar në mënyrë të pandreqshme dhe “guxojnë” ta shfaqin
asimetrinë e tyre thelbësore, kinse “simetri historike”.
- Koha e luftës dhe e pasluftës janë fragmente të së njëjtës hapësirë, që plotësojnë
dhe zbulojnë njëra-tjetrën. Lufta e ka hedhur kohën në erë, koha e ka kryqëzuar luftën
në shtyllën e turpit.
Grupi III: Rrëfimi shumëzërësh
Koment
Mënyra e rrëfimit në vepër është shumëzërëshe: rrëfi mi i autorit, zëri anonim (kujtimet
e gjeneralit në parapërgatitje), zëri i veteranit (ish-gjenerali), zëri i kafeterit, zëri i Ushtarit
të Batalionit Blu (ditari), rrëfi mi meditues (gjenerali ironizon vetveten), rrëfi mi i Betit. Kemi
një paraqitje grafi ke të shumësisë së zërave sipas karakterit hipsometrik. Shumësia e
zërave përcaktohet nga dendësia e mendimit dhe natyra e tij fi lozofi ke. Kështu krijohet
relievi i thyer, i mistertë, gati mitik, ku realja dhe jorealja s’dihet ku ndahen nga njëratjetra.
Shfaqet dukuria e “metanarrativitetit” si dukuri thelbësore e krijimit të Kadaresë.
Grupi IV: Momentet kyç të zhvillimit të veprimit
Studim teksti për strukturën
Trajektorja nis me:
- hyrja: udhëtimi i Gjeneralit të mbushur me entuziazëm për “misionin” e tij historik; pika
e lidhjes: vazhdon me shenjat që paralajmërojnë vështirësitë (një orakull i padukshëm,
por i pranishëm),
- zhvillimi: për të kaluar te personazhet që shtohen, pa harruar monotoninë e misionit,
i cili pëson një frakturë nga ditari i gjetur, për të mbërritur te dasma (dasma-mort në
ballafaqim me kodin zakonor shqiptar),
- pika kulmore (klimaksi): hedhja e eshtrave në lumë,
- mbyllja: për të përfunduar me fundin e misionit (mision?!), që përgatitet me dehjen,
paradën, për të përfunduar te largimi (në borë dhe në shi).
Grupi V: Përshkrimi
Natyra: zymti, peizazh i trishtë (peizazh i pikëlluar, që lidhet me gjendjen shpirtërore).
Shqipëria: fi lozofi a interpretuese e të huajve, e mishëruar në fi gurën e priftit, Shqipëria
në bllokadë. Nga konteksti i largët historik në realitetin konkret të viteve ‘60-të.
Grupi VI: Mesazhet dhe interpretimet e hapura
Kalimi paradoksal nga misioni madhor në emër të kombit, në një farsë groteske që
ka vlerë substanciale në çdo betejë të robërisë me lirinë.
Ushtrimet e rubrikave mund të punohen në grupe me anë të ditarit dypjesësh.
221