udhezues letersia 11

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia 11”
Model përgjigjeje
• Në tekstin e parë vëmendja e lexuesit drejtohet te pamja fi zike e personit që
përshkruhet, si:
burrë i thatë, pak i kërrusur, ndonja pesëdhjetë vjeç. Sytë e skuqur, mjekra e thinjur
dhe e parruar, rrudhat në ballë e kishin shpërfytyruar, në kokën e tij të vogël s’dallohej
gjë tjetër, veç një hundë e gjatë.
• Në tekstin e dytë vëmendja është përqendruar në përshkrimin fi zik dhe të
karakterit:
xhuxhmaxhuxhe, dy grushte një mbi një, pastaj një e tharë, e vdekur e pakallur, na
shkon, duket si do thihet në mes. Lëre, se të parit më keq akoma, e shëmtuar. Me si të
kërcyer, që kur të vështron, sikur do të hajë, hundën sa një xhore, golin sa një kamare,
pale kur qesh, i dalin ata dhëmbë si të kaut. Një arape që s’e ka shoqen...
• Në tekstin e tretë përshkrim fi zik është i gërshetuar me anë të ndryshme të karakterit,
të tilla si:
trup jo i naltë sa i lidhun. I hajshëm i drejtë si shtizat druforta të lundrave që i
xevendsuen djepin e fëminis. I lëvizshëm si njalat që e argtuen si të vogël. I zhbridhët
si qerfull qi fshatit të tij i gëzon brigjet. Ma fort i rremtë se sa i bardhë. Lëkurën si të
pjekur nga dielli që rrahë agim e muzg Shirokën. Kryet e bashëm, por jo jashta mase.
Ballin e gjannë dhe të thyeshëm, ma fort katruar. Tamthat si të shtypun me xigonm të
theksuem. Syt gazë, si në gropë, nën hijen e vetullavet të trasha. Hundën paksa të
thyeme në kodër, me majë e fl etëza të ndjeshme mollëzat e faqeve të zhdukuna dhe të
preme nga rrudhat e njeriut të pamish.
Të tri tekstet kanë stile të ndryshme përshkrimi
• Teksti i parë përshkruan thjesht e shkurt pamja e personazhit, një fshatar nga Gjinari.
Autori përqendrohet në detaje të pakta të pamjes së jashtme fi zike, duke na dhuruar një
përshkrim të shpejtë e të përgjithshëm.
• Teksti i dytë, përveçse përshkruan, është i gjallë në imazhet që përcjell, të mbushura
me ndjesi të vetë autorit që përshkruan. Mbështetet në detaje që vënë dukje si pamjen
e jashtme, me një ngarkesë të theksuar negative.
• Teksti i tretë të sjell përpara syve një portret të plotë e të gjallë të personazhit, shpeshherë
të krahasuar me objekte e dukuri. Përshkrimi është i hollësishëm dhe i mbushur me shumë
detaje. Në të nuk kemi një përshkrim të drejtpërdrejtë të karakterit të personazhit, por mënyra
e përshkrimit të pamjes fizike e konturon mjaftueshëm personazhin edhe si karakter.
Mësuesi/ja u kërkon nxënësve në dyshe të përshkruajnë veten pas disa vitesh, duke
u përqendruar në aspekte të ndryshme të përshkrimit të personave.
Leximi dhe diskutimi i detyrës.
Model përgjigjeje
E shoh veten student të arkitekturës, tek mbaj një tufë me letra e vizatime në duar.
Flokët e shpupuritur nga pagjumësia më bien në sy. I veshur me një palë pantallona
të lehta linoje, kam pamjen e një njeriu, i cili jeton në një botë imagjinare dhe lehtas
në fytyrë më përvijohet imazhi i një realiteti të abstrakt (ti ngjitesh për në qiell me
shkallë të një modeli modern të kohës, të sapondërtuar nga një arkitekt i zoti, i cili është
fjalëpakë...
Diskutimi i detyrave të nxënësve. Mësuesi/ja vë në dukje aspekte të ndryshme të
përshkrimit dhe detajet të përdorura prej tyre.
125