05.09.2017 Views

udhezues letersia 11

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />

Ndërtimi i njohurive. Harta e konceptit<br />

Fati tragjik e ndjek heroin,<br />

duke i dhënë mundësi lexuesit<br />

të pësojë katarsisin, procesin e<br />

pastrimit shpirtëror.<br />

Veprimi dramatik, heronjtë që<br />

e zbuluan vetveten nëpërmjet<br />

sprovave të mëdha.<br />

Tema të rëndësishme si<br />

për individin, ashtu edhe<br />

për shoqërinë<br />

Tragjedia<br />

Tragjizmi i heronjve shfaqet në<br />

dilemën e madhe të përmbushjes<br />

së një detyre madhore, pavarësisht<br />

dënimit të pashmangshëm.<br />

Subjektet e larmishme,<br />

problematika universale.<br />

Mesazhi. Kalbëzimi i natyrës<br />

njerëzore kërkonte një tërmet të<br />

vërtetë për ta risjellë njeriun në<br />

hierarkinë prej nga kishte rënë.<br />

Konfliktet dhe dilemat e<br />

skajshme kërkojnë vullnet dhe<br />

forcë shpirtërore prej heronjve<br />

që nuk iu vidheshin betejave.<br />

Përforcimi. Shkrim i lirë<br />

- Tragjedia në kohën e humanizimit mishërohet në trashëgiminë shekspiriane, që u<br />

bë interpretja e dritëhijeve shpirtërore jo vetëm brenda epokës kur ai jetoi, por vazhdon<br />

të jetë edhe sot e kësaj dite një trokitje në vetëdijen e sklerozuar të shoqërisë për të<br />

rigjetur atë që ka humbur: njerëzoren.<br />

- Esteti i njohur italian Benedeto Kroçe thotë: “Shekspiri ka hasur një histori, por nuk<br />

e ka më, sepse ajo që ka ndodhur më vonë e deri tani përbën historinë e të tjerëve,<br />

historinë tonë, por jo të atij. Historia e mëvonshme e Shekspirit është historia e njohjes<br />

së tij, e veprës së tij, pasi kjo përbën historinë tonë, jo më të Shekspirit”.<br />

Përmes një leximi të kujdesshëm, ç’vëmë re në projeksionin e tij?<br />

- Një studiues tjetër i njohur si Gizó, shprehet për heronjtë shekspirianë me këto<br />

fjalë: “Heroi është fi llimi e fundi i tyre; mjeti e qëllimi i përcaktuar nga fati, sipas vullnetit<br />

të të cilit në këtë botë të krijuar për njeriun fati e detyron vullnetin njerëzor të kryejë diçka<br />

që s’e parashikonte dhe i lejon të shkojë lirisht drejt një qëllimi që nuk e pat shtruar.<br />

Por njeriu duke qenë nën pushtetin e ngjarjeve, nuk bëhet rob i tyre; në qoftë se fati i<br />

tij është i pafuqishëm, natyra e tij është liria... tek ai (heroi tragjik) përfshihet një forcë<br />

e pavarur që i kundërvihet pushtetit të fatit ngadhënjyes dhe e mohon atë... të tillë e<br />

përfytyron Shekspiri tragjedinë.”<br />

- Cila janë disa nga idetë që ju zgjon një konstatim i tillë?<br />

Detyrë shtëpie. Unë dhe pasqyra shekspiriane...<br />

Tema<br />

3.2. “Hamleti<br />

Objektivat: Në fund të orës së mësimit nxënësi të jetë i aftë:<br />

• të analizojë tragjedinë duke u ndalur te:<br />

- subjekti,<br />

- kryeheroi si fi gurë komplekse,<br />

- tragjizmi,<br />

- arti shekspirian;<br />

• të vëzhgojë pikturat që ilustrojnë tragjedinë;<br />

• të diskutojë për dukurinë e hamletizmit;<br />

• të krahasojë konceptet: bavarizëm, bajronizëm dhe hamletizëm.<br />

267

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!