05.09.2017 Views

udhezues letersia 11

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />

vetëdijen e lexuesit. Përdorimi i urdhërores Shko dhe i pjesëzës mohuese mos e bën<br />

të lëndët të palëndët, duke të lejuar të shohësh zgavrimin që sa vjen e rritet brenda<br />

zemrës së poetit.<br />

IV. - Simboli i gurit<br />

Në trashëgiminë poetike të Shkrelit guri është identiteti i tij jo vetëm historik e<br />

kombëtar, por edhe vetjak e njerëzor. Ai e ka rimarrë në kontekste të ndryshme, për të<br />

zbuluar përmes tij thellësitë e panjohura, por në këtë poezi guri simbolizon vdekjen e tij<br />

shpirtërore. Ai ngjason me gurin e varrit, që ndan dy botë. Pas kësaj humbjeje, e tërë<br />

jeta e tij s’është asgjë tjetër, veç një heshtje, ku e vetmja fjalë është guri. Guri është<br />

dëshmia e një dashurie që ishte vetë jeta e tij, guri mbetet dëshmia e humbjes së saj.<br />

Guri si qëndresë burrërore kthehet në gurin si qëndresë dhimbjeje.<br />

Kuptimet e fshehura të metaforave<br />

Poezia është ngjizur në mënyrë metaforike. E tërë rrjedha e saj përshkruhet nga<br />

moria e metaforave, që nga vargu i parë dhe deri në vargun e fundit. Ai ka futur në<br />

optikën e tij poetike një diagramë vullkanike të përshkallëzimit të metaforës, duke<br />

plazmuar me anë të fjalës poetike fuqinë eksploruese të dhembjes njerëzore, që në fakt<br />

bart brenda saj monumentalitetin e pazbehur nga asnjë rrjedhë kohe.<br />

Harrimi-malli gërryes-ndarja-vetmia: ky zinxhir metaforik konceptor i bën autopsinë<br />

realitetit shpirtëror të heroit lirik. Brenda këtyre gjendjeve zbulojmë jetëvdekjen e heroit.<br />

Këto stacione jetësore do të mbeten si memorial i gurtë, që asnjë lloj tërmeti nuk do të<br />

mund t’i fshijë dot, ngaqë fryma e tij gjendet në përjetësimin që Shkreli i bëri dashurisë<br />

së humbur, si gjëma universale e kthyer në fatalitet.<br />

- Dilema hamletiane e Shkrelit ngjizet në dy drejtime: njëri që rreket të bëjë të<br />

pamundurën për të mos e lejuar ndarjen derisa humbet çdo shpresë; tjetri që evidenton<br />

përballjen me boshllëkun që do të gëlltisë vetë njeriun që ka humbur dashurinë. E<br />

kundruar në këtë mënyrë, mësuesi/ja ngre pyetjet:<br />

- Ç’kuptim kanë këto vargje të Shkrelit:<br />

“E kur të shkojsh larg, më larg se prej zemre në zemër,<br />

Aq larg sa të harrosh edhe emrin tënde dhe zërin tim<br />

Fshihu prej vetes.”?<br />

- Pse ndarja për poetin merr ngjyra aq tragjike sa ai pohon:<br />

“Mos i harro sytë e përlotur në shtegballin tim...<br />

Merri me vete gjurmët nëpër të cilat<br />

Erdhe një natë më e përvuajtur se frika dhe hyre në mua,<br />

Shko<br />

Dhe bëhu fjalë e mbrame n’gojën time. Bëhu shkreptirë e fikur<br />

N’ ylberin e shikimit tim...<br />

Merri me vete edhe rrugët të mos kthehesh kurrë...<br />

Shko.”?<br />

Përforcimi. Diskutim i lirë<br />

Nxënësit vëzhgojnë pikturën dhe diskutojnë rreth saj, duke u përpjekur të zbulojnë si<br />

realizohet përmes lëvizjeve dhe ngjyrave mesazhi i dashurisë.<br />

Detyrë shtëpie. Bëni një ese argumentuese me temë: “Është tepër e vështirë të falësh kur<br />

shpirtin ta pushton dhimbja”.- Ç’përftesë emocionale lë te ju mozaiku?<br />

<br />

263

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!