Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />
Mësuesi/ja ndan nxënësit në dy grupe dhe u kërkon grupeve të punojnë në dyshe që<br />
të evidentojnë me anë të ditarit dypjesësh veçoritë e shkrimit eseistik të Aurel Plasarit<br />
dhe shkrimit kritik të Ymer Çirakut.<br />
Veçori të shkrimit eseistik kritik<br />
Lloji i shkrimit<br />
Tematika<br />
Fakti<br />
Interpretimi<br />
Subjektiviteti<br />
Përfundimi<br />
Fragmente<br />
Komenti i një poezie (Nji lule vjeshtet)<br />
Dilema e jetës dhe vdekjes në një poezi lirike.<br />
Në lirikën e Fishtës poezia Një lule vjeshtet të del para<br />
si një oazë befasuese, ...ajo të kujton një lirishtë<br />
Përforcimi: Diagrami i Venit<br />
Pasi janë evidentuar veçoritë e dy llojeve të shkrimeve, esesë letrare dhe shkrimit<br />
kritik, mësuesi/ja u kërkon nxënësve në dyshe të evidentojnë të përbashkëtat dhe<br />
dallimet e dy shkrimeve, atij eseistik dhe atij kritik.<br />
Eseja letrare<br />
-Qëndron ndërmjet letërsisë<br />
dhe shkencës letrare<br />
- ka shumë subjektivizëm<br />
-Disiplinë e shkencës letrare<br />
- subjektivizmi i nënshtrohet<br />
metodës objektive shkencore<br />
Kritika letrare<br />
Model përgjigjeje:<br />
Shkrime vlerësuese<br />
për fushën e letërsisë<br />
Të dyja tekstet kanë në qendër tyre një temë nga fusha e letërsisë.<br />
Teksti i A. Plasarit komento një poezi të Gj. Fishtës dhe synon të orientojë lexuesin se si mund të lexojë<br />
një lirikë të poetit të madh epik: njeriut i pëlqejnë përjashtimet, pikërisht ngase ato përforcojnë rregullat,<br />
pra, nënkupton shkruesin. Fishta është po aq i madh edhe në poezinë lirike sa në poezinë epike (poezia<br />
del para si një oazë befasuese), pra ngre një tezë për një çështje të caktuar dhe argumenton si mund të<br />
interpretohet e kuptohet ajo (në rastin tonë vepra e Fishtës).<br />
Në tekstin e dytë, kritiku Y. Çiraku evidenton fazat e zhvillimit të krijimtarisë së M. Camajt, ku analizon<br />
karakteristikat e çdo faze. Ai përpiqet që të jetë sa më objektiv në vlerësimet e tij, duke u mbështetur në<br />
objektivitetin shkencor.<br />
Elementi subjektiv është i pranishëm në të dyja tekstet, sepse janë autorët që<br />
shprehin mendimet, vlerësimet dhe përzgjedhin argumentet që mendojnë se janë më<br />
domethënëse për të mbrojtur tezat e tyre.<br />
Të dy tekstet kanë strukturën e një shkrimi argumentues (hyrje, zhvillim e mbyllje),<br />
Materiali është i organizuar në paragrafë, ku secili prej tyre trajton një çështje.<br />
Ato dallohen për përdorimin e gjuhës letrare, fjalorin e përzgjedhur, sintaksën, ku<br />
mbizotërojnë fjali të gjata, të thjeshta, të zgjeruara dhe veçanërisht të përbëra me<br />
pjesë të nënrenditura apo të bashkërenditura etj.<br />
<br />
Diskutim i lirë mbi këto çështje<br />
Në fund mësuesi/ja nxjerr përfundimet e orës mësimore dhe vlerëson nxënësit me notë.<br />
Detyrë shtëpie: 1) Gjeni dhe sillni në klasë tekste të shkrimeve kritike. Evidentoni karakteristikat e tyre.<br />
2) Parapërgatitni dhe lexoni esenë në ushtrimin 9, faqe 129.<br />
178