05.09.2017 Views

udhezues letersia 11

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Udhëzues për tekstin “Gjuha shqipe dhe Letërsia <strong>11</strong>”<br />

Mësuesi/ja ndan nxënësit në dy grupe dhe u kërkon grupeve të punojnë në dyshe që<br />

të evidentojnë me anë të ditarit dypjesësh veçoritë e shkrimit eseistik të Aurel Plasarit<br />

dhe shkrimit kritik të Ymer Çirakut.<br />

Veçori të shkrimit eseistik kritik<br />

Lloji i shkrimit<br />

Tematika<br />

Fakti<br />

Interpretimi<br />

Subjektiviteti<br />

Përfundimi<br />

Fragmente<br />

Komenti i një poezie (Nji lule vjeshtet)<br />

Dilema e jetës dhe vdekjes në një poezi lirike.<br />

Në lirikën e Fishtës poezia Një lule vjeshtet të del para<br />

si një oazë befasuese, ...ajo të kujton një lirishtë<br />

Përforcimi: Diagrami i Venit<br />

Pasi janë evidentuar veçoritë e dy llojeve të shkrimeve, esesë letrare dhe shkrimit<br />

kritik, mësuesi/ja u kërkon nxënësve në dyshe të evidentojnë të përbashkëtat dhe<br />

dallimet e dy shkrimeve, atij eseistik dhe atij kritik.<br />

Eseja letrare<br />

-Qëndron ndërmjet letërsisë<br />

dhe shkencës letrare<br />

- ka shumë subjektivizëm<br />

-Disiplinë e shkencës letrare<br />

- subjektivizmi i nënshtrohet<br />

metodës objektive shkencore<br />

Kritika letrare<br />

Model përgjigjeje:<br />

Shkrime vlerësuese<br />

për fushën e letërsisë<br />

Të dyja tekstet kanë në qendër tyre një temë nga fusha e letërsisë.<br />

Teksti i A. Plasarit komento një poezi të Gj. Fishtës dhe synon të orientojë lexuesin se si mund të lexojë<br />

një lirikë të poetit të madh epik: njeriut i pëlqejnë përjashtimet, pikërisht ngase ato përforcojnë rregullat,<br />

pra, nënkupton shkruesin. Fishta është po aq i madh edhe në poezinë lirike sa në poezinë epike (poezia<br />

del para si një oazë befasuese), pra ngre një tezë për një çështje të caktuar dhe argumenton si mund të<br />

interpretohet e kuptohet ajo (në rastin tonë vepra e Fishtës).<br />

Në tekstin e dytë, kritiku Y. Çiraku evidenton fazat e zhvillimit të krijimtarisë së M. Camajt, ku analizon<br />

karakteristikat e çdo faze. Ai përpiqet që të jetë sa më objektiv në vlerësimet e tij, duke u mbështetur në<br />

objektivitetin shkencor.<br />

Elementi subjektiv është i pranishëm në të dyja tekstet, sepse janë autorët që<br />

shprehin mendimet, vlerësimet dhe përzgjedhin argumentet që mendojnë se janë më<br />

domethënëse për të mbrojtur tezat e tyre.<br />

Të dy tekstet kanë strukturën e një shkrimi argumentues (hyrje, zhvillim e mbyllje),<br />

Materiali është i organizuar në paragrafë, ku secili prej tyre trajton një çështje.<br />

Ato dallohen për përdorimin e gjuhës letrare, fjalorin e përzgjedhur, sintaksën, ku<br />

mbizotërojnë fjali të gjata, të thjeshta, të zgjeruara dhe veçanërisht të përbëra me<br />

pjesë të nënrenditura apo të bashkërenditura etj.<br />

<br />

Diskutim i lirë mbi këto çështje<br />

Në fund mësuesi/ja nxjerr përfundimet e orës mësimore dhe vlerëson nxënësit me notë.<br />

Detyrë shtëpie: 1) Gjeni dhe sillni në klasë tekste të shkrimeve kritike. Evidentoni karakteristikat e tyre.<br />

2) Parapërgatitni dhe lexoni esenë në ushtrimin 9, faqe 129.<br />

178

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!